گونه‌شناسی و کارکرد‌شناسی موسسات آموزشی دختران مشهد در عصر رضا شاه.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

چکیده
لزوم توجه به آموزش دختران، یکی از خواسته­های زنان از انقلاب مشروطه به بعد بود. به دنبال تحرکات این گروه در عرصه فرهنگی و ایجاد آمادگی نسبی در جامعه به منظور باسواد شدن دختران؛ در مشهد نیز مانند دیگر شهرهای بزرگ، گامهایی در این راستا برداشته شد. بررسی روند فعالیت­های آموزشی دختران در مشهد از نظر ویژگیهای مذهبی و سنتی ویژه ­این شهر، اهمیت زیادی دارد. به طوری که اولین مدارس دخترانه، سالها پس از مدارس پسرانه تأسیس گردید. بر این اساس، مقالۀ حاضر به دنبال تبیین و تحلیل تحولات چگونگی شکل گیری فعالیت­های آموزشی زنان مشهد پیش از رضاشاه و روند آن در عصر رضاشاه با تکیه بر اسناد و روزنامه­ها است و می‌کوشد به این پرسش پاسخ دهد که زنان مشهد، چگونه و در چه مدارس و مؤسساتی تحصیل کردند؟ یافته‌ها نشان می‌دهد که علاوه بر فعالان زن و خیریین و حامیان تحصیل زنان که داوطلبانه و با هزینه شخصی به تأسیس مدارس می‌پرداختند؛ دولت نیز، مدارس تخصصی و غیر تخصصی را در این شهر برای باسواد شدن زنان و استفاده از خدمات آنها در اجتماع راه اندازی نموده و به جذب زنان علاقمند در این زمینه می‌کوشید.

کلیدواژه‌ها


منابع و مأخذ
-      آقا ملایی، ایرج، (1384 ش)، تاریخچه آموزش و پرورش نوین مشهد و اداره کل خراسان، مرندیز، مشهد.
-      ترابی فارسانی، سهیلا، (1378 ش)، اسنادی از مدارس دختران از مشروطه تا پهلوی، سازمان اسناد ملی ایران، تهران.
-      شکوه صارمی، پوراندخت، (1340 ش)، تاریخچه دبستان‌های دخترانه دولتی مشهد 1294-1340 ش، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد.
-      متولی حقیقی، یوسف، (1384 ش)، تاریخچه آموزش و پرورش نوین در خراسان، مرندیز، مشهد.
-      منصوری، نسرین، (1381 ش)، زنان واقف مشهد و موقوفات آنان بر اساس اسناد موجود در اداره اوقاف مشهد، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد.
- وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه، (1303-1304 ش)، سالنامه معارف، احصائیه مدارس خراسان و قائنات.
- وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه، (1307-1308 ش)، سالنامه معارف، احصائیه مدارس خراسان و قائنات.
-      سازمان اسناد و کتابخانه ملی، شماره‌های 297015932، 29703385 و 297027593.
-      سازمان اسناد و کتابخانه آستان قدس، شماره اموالیهای 7/73360، 766/45287، 767/45287، 821/45287 و 822/45287 و شماره بایگانی­های راکد 3/73249، 20/73244، 2/73275، 34/73219 ، 20/73244، 20/73244، 9/73252، 30/73277، 1/73313، 22/733220، 30/7327، 41/73321، 30/73277،41/73321، 9/73252، 13/73312، 4/73308، 17/73189، 4/73224، 22/73320، 25/73435.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1315 ش)، سال 12، شماره­ 29، آّبان ماه.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1315 ش)، سال 12، شماره­70، بهمن ماه.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1315 ش)، سال 12، شماره­های­ 39-40، آذرماه.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1315 ش)، سال 12، شماره­20، مهرماه.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1315 ش)، سال 12، شماره­ 62، دی ماه.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1315 ش)، سال 12، شماره­ 63، بهمن ماه.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1316 ش)، سال 12، شماره­های 97-98، اردیبهشت ماه.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1318 ش)، سال 14، شماره­های91 و 78 ، فروردین ماه.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1316 ش)، سال 13، شماره­های 2 و83، شهریور ماه.
-      روزنامه آفتاب شرق، (1317 ش)، سال 13، شماره ­83، فروردین ماه.
-      روزنامه آزادی، (1319 ش)، سال 15، شماره 1889، بهمن ماه.
-      روزنامه آزادی، (1316 ش)، سال 12، شماره 1347، شهریور ماه.
-      روزنامه آزادی، (1316 ش)، سال 12،شماره 1453، فروردین ماه.
-      روزنامه بهار، (1312 ش)، سال17، شماره­ 57، اسفند ماه.
-      روزنامه بهار، (1313 ش)، سال17، شماره­های­ 160و 151، شهریور ماه.
-     روزنامه چمن، (1335 ق)، سال 2، شماره 1،جمادی الاول.