زمینه‎ها و ضرورت‎های مطرح شدن لایحۀ حمایت از خانواده و نقش مجالس 21 و 23 شورای ملی در تصویب آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه اصفهان

2 استاد دانشگاه اصفهان

3 دانشیار دانشگاه اصفهان

چکیده

مطالبات زنان به‌ویژه در حیطۀ خانواده که از پیش از انقلاب مشروطه آغاز شده بود تا آغاز دهۀ 1340/ 1961 به نتیجه‎ای نرسیده بود‎ و زنان همچنان در مسائلی همچون طلاق، چندهمسری، و حضانت فاقد حقوق مناسب بودند. اگرچه در اسفند 1341/ 1963، محمدرضاشاه با اعطای حق رأی به زنان، تحولی در موقعیت اجتماعی و سیاسی آنان ایجاد کرد، اما جایگاه حقوقی آنان در نظام خانواده همچنان شکننده و لرزان بود. به دنبال تلاش‎های بی‎نتیجۀ سناتور مهرانگیز منوچهریان جهت تصویب قانون حمایت از خانواده، طولی نکشید زنان حزب «ایران نوین» دولت را ترغیب به اقدامی جهت تصویب قانون ویژه‎ای در رابطه با حمایت از خانواده کردند و این لایحه در سال 1346/ 1967 به تصویب رسید، اما کم ‌و کاستی‎های آن باعث شد در سال 1353/ 1974 یک لایحۀ اصلاحی در مجلس به تصویب برسد که حاوی شرایط بهتری برای زنان شد. پژوهش حاضر ضمن بررسی زمینه‎ها و ضرورت‎های مطرح شدن لایحۀ حمایت از خانواده، در تلاش است با تکیه بر مشروح مذاکرات مجلس، به این پرسش پاسخ دهد که مجالس 21 و 23 چه نقشی در تصویب لوایح حمایت از خانواده داشتند. یافته‎های تحقیق نشان می‎دهد نمایندگان حاضر در این مجالس به گونه‎ای مستقل و جدی این لوایح را مورد بررسی قرار داده، به چالش کشیده و نشان دادند که نقش آنان صرفاً تأیید صرف لوایح دولتی نیست، به‌طوری‌که وزارت دادگستری ناچار به تغییراتی در برخی مواد آن‌ها شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Role of Poets in the Emergence and Spread of Shiite Beliefs in the Timurid Period

نویسندگان [English]

  • tayebe rostami 1
  • Morteza Nouraei 2
  • nozhat ahmadi 3
1 Ph.D Candidate in history, University of Isfahan
2 Professor, University of Isfahan
3 Associate Professor, University of Isfahan
چکیده [English]

During the Timurid period (771–913 Lunar Hijri), Shiite teachings became more widely spread as a basis for the Safavids' recognition of Shiism in the next century. The Timurids' inclination towards Sufism, which is the doctrine of tolerance of their beliefs, has had a great impact on this approach, while the existence of Shiite poets has increased the growth of this phenomenon. The role of Shiite and Sunni poets in the emergence and spread of Shiite beliefs is the question of this historical research. Findings based on statistical analysis and analysis of poems of several Shiite and Sunni poets in the Timurid period identified that in this period, Shiite poets, by composing Poetical works full of Shiite beliefs, praise, and care of the Twelve Imams, observed politeness and tolerance towards Sunni beliefs and Sunni poets by composing many poems in praise of twelve imams and the minimal praise of three caliphs, having an influential role in the emergence and consolidation of Shiite beliefs and the spread of that religion. It seems that the writing of correct poetry by the Shiite elders was considered a sign of grace and lack of work in this regard, a sign of the poet's lack of skill, and it resulted in the general lack of popularity of the poems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Timurids
  • Poetical work
  • Shiite
  • Praise
  • Poet
  • کتاب‌ها

    • اتحادیه، منصوره (۱۳۹۷)، اینجا طهران است مجموعه مقالاتی درباره طهران ۱۳۴۴- ۱۲۶۹ ﻫ. ق، تهران، تاریخ ایران.
    • احمدی خراسانی، نوشین، و پروین اردلان (۱۳۸۲)، سناتور (فعالیتهای مهرانگیز منوچهریان بر بستر مبارزات حقوقی زنان در ایران)، تهران، توسعه.
    • آفاری، ژانت (۱۳۷۷)، انجمنهای نیمه‌سری زنان، در نهضت مشروطه، ترجمه جواد یوسفیان، تهران، بانو.
    • پولاک، یاکوب ادوارد (۱۳۶۸)، سفرنامه پولاک «ایران و ایرانیان»، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران، خوارزمی.
    • خاطرات تاجالسلطنه (بی‎تا)، به کوشش منصوره اتحادیه و سیروس سعدونیان، تهران، تاریخ ایران.
    • خسروپناه، محمدحسین (۱۳۸۲)، هدف ها و مبارزه زن ایرانی از انقلاب مشروطه تا سلطنت پهلوی، چاپ دوم، تهران، پیام امروز.
    • روحانی، سید حمید (۱۳۶۴)، نهضت امام خمینی، جلد دوم، تهران، واحد فرهنگی بنیاد شهید.
    • ساناساریان، الیزا (1384)، جنبش حقوق زنان در ایران، طغیان، افول و سرکوب از 1280 تا انقلاب 57، ترجمه نوشین احمدی، تهران، اختران.
    • طیرانی، بهروز (1376)، احزاب سیاسی ایران (1330- 1320)، جلد 2، تهران، سازمان اسناد ملی ایران.
    • فوران، جان (1380)، مقاومت شکننده تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سالهای پس از انقلاب اسلامی، ترجمه احمد تدین، چاپ سوم، تهران، مؤسسه فرهنگی رسا.
    • فیروز، مریم (۱۳۶۰)، تاریخچه تشکیلات دموکراتیک زنان ایران، تهران، جهان نما.
    • مطهری، مرتضی (۱۳۵۳)، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

     

    مقالات

    • چمنی مقدم، مصطفی، «ملی‎گرایی و جنبش زنان ایران (۱۲۸۵-۱۳۴۲)»، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، ش ۲۹، ۱۴۰۰.
    • حاتمی، زهرا، «مطالعۀ سیر تاریخی قانون ازدواج در ایران معاصر»، تاریخنامۀ ایران بعد از اسلام، سال یازدهم، شماره بیست و چهار، ۱۳۹۹.
    • باغدار دلگشا، علی، «حقوق زنان در مطبوعلت زن‎نگار ایران از 1910 تا 1925م»، ایراننامک، ش 1، 1398.
    • سازگارا، لی‌لی، «پیوند نافرجام: حزب توده و برابر خواهی زنان ایران ۱۳۰۰- ۱۳۲۰»، ایران‌نامک، ش ۱، ۱۴۰۰.

    پایان‌نامه

    • پژوهی الموتی، مهدی (۱۳۹۴)، بررسی تطبیقی حقوق زنان در قوانین حمایت خانواده مصوب سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۹۱، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

    اسناد

    • مرکز اسناد و کتابخانه مجلس شورای اسلامی (کمام)، دوره هشتم، کارتن 7، جزوه دان 20، پوشه 107.
    • مشروح مذاکرات مجلس 21، جلسه 331 (11/ 1/ 1345)، جلسه 350 (27/ 1/ 1346)، جلسه 358 (28/ 2/ 1346)، جلسه 368 (25/ 3/ 1346)، جلسه 370 (1/ 4/ 1346) روابط عمومی مجلس شورای ملی.
    • مشروح مذاکرات مجلس 22، جلسه 23 (14/ 10/ 1346)، جلسه 39 (18/ 12/ 1346)، جلسه 68 (13/ 4/ 1347)، جلسه 159 (18/ 8/ 1348) روابط عمومی مجلس شورای ملی.
    • مشروح مذاکرات مجلس مجلس 23، جلسه 34 (26/ 11/ 1350)، جلسه 117(19/ 4/ 1352)، جلسه 157 (21/ 12/ 1352)، جلسه 158 (23/ 12/ 1352)، جلسه 177 (9/ 4/ 1352) روابط عمومی مجلس شورای ملی.
    • مشروح مذاکرات مجلس سنا دوره چهارم، 6/8/1342، جلسه 7، روابط عمومی مجلس سنا.

    روزنامهها

    • اطلاعات بانوان، ۱۳۴۳، ش ۳۶۲، سال هشتم، ۷ اردیبهشت ماه.
    • اطلاعات بانوان، ۱۳۵۲، ش ۸۳۶، سال هشتم، ۲۷ تیر ماه.
    • جهان زنان، ۱۳۳۰، ش ۱۰، جمعه ۲۷ دی.
    • جهان زنان، ۱۳۳۰، ش ۴، جمعه ۱۵ آذر.
    • جهان زنان، ۱۳۳۲، ش ۸۶، جمعه ۲۳ مرداد.
    • جهان زنان، ۱۳۳۲، ش ۸۱، جمعه ۱۹ تیر.
    • زبان زنان، ۱۳۲۱، ش ۱، آذر ماه.
    • زنان پیشرو، ۱۳۳۲، ش ۱۹، سه شنبه ۱۶ تیر.
    • زنان پیشرو، ۱۳۳۲، ش ۲۰، سه شنبه ۱۶ تیر.
    • سالنامه زنان ایران، ۱۳۴۵، تهیه و نتظیم اکواف ایران، تهران. اسفند ماه.
    • کاوه، غرۀ ربیع الثانی ۱۳۳۹ ق، شماره ۱۲.
    • کوشش، ۲۴ بهمن ۱۳۱۹، شماره ۲۴
    • ماهنامه درسهایی از مکتب اسلام، ۱۳۴۴، ش 9، سال ششم، تیر ماه.
    • ماهنامه درسهایی از مکتب اسلام، ۱۳۴۰، ش ۱۱، سال سوم، دی ماه.
    • ماهنامه درسهایی از مکتب اسلام، ۱۳۵۳، ش ۱، سال شانزدهم، دی ماه.
    • نامه بانوان، ۱ مرداد ۱۲۹۹، شمارۀ اول
    • نامه رهبر، ۱۳۲۱، ش ۶، سال اول، جمعه ۱۶ بهمن ۱۳۲۱.