طبقه‌بندی اصناف و بررسی ساختار آنها در عصرصفویه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

چکیده:
محور پژوهشی این مقاله تبیین نقش و کارکرد اصناف درعصرصفویه است. وقوف بر این موضوع به جهت تبیین ساختار و تشکیلات ناظر بر اصناف عصر صفوی به عنوان یکی ازمهم ترین نهادهای جامعه دارای اهمیت است. تا پیش از این، توصیفی که از اصناف عصر صفوی و بررسی آن صورت گرفته تنها نام و کاربرد هر یک ازآنها بوده است.
دراین پژوهش ابتدا به بررسی جایگاه اصناف درعصر صفوی وسپس نهادهای موجود در زیرمجموعه این قشر به صورت طبقه بندی شده اشاره گردیده وسپس به دو گروه عمده اصناف و شیوه زندگی و امرار معاش آنها پرداخته شده و در بخش مهم مقاله، اصناف به لحاظ سازمان داخلی و خارجی تقسیم بندی وسپس به ارزیابی  وتحلیل سلسله مراتب موجود درآن پرداخته شده است.اصناف در این دوره از ساختار و تشکیلات درونی (سلسله مراتب) چون : کدخدا ،رئیس بازار ،استاد ، کارگر یا صنعتگر،‌ و شاگرد تشکیل شده بود. همچنین ساختار و تشکیلات بیرونی اصناف نظیر : کلانتر، نقیب، محتسب،‌ و داروغه ،موردبحث واقع شده است.
جمع آوری اطلاعات در این پژوهش به روش کتابخانه ای انجام گرفته وبرمبنای رویکردی توصیفی- تحلیلی می باشد. داده ها و اطلاعات بر پایه یافته های حاصل از منابع گوناگون و استنتاج و تحلیل آنهامی باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Classification and structure of Guilds in the Safavi Era

نویسنده [English]

  • Seyed Ahmad Aghili
چکیده [English]

Abstract
The focus of this paper is to explain the role and function of guilds in the Safavi era. Therefore, awareness of this issue is important from several perspectives: First, explaining the structure and formations governing guilds in the Safavid era as one of the most essential institutions in the community. Second, absence of guild-oriented economic idea in researches done about Safavi era and adopting the approach of determining the status and role of guilds in the Safavi era. Since no comprehensive research has been done on the conditions of guilds in the Safavi era, conducting research on this topic is a novel work. Prior to this, some scattered descriptions of the name and application of Safavi guilds have been presented.
In this study, we examined the role and status of guilds in the Safavi era. Then, their subordinate institutions were classified and introduced thereafter. After that, two main guilds, their lifestyles and livelihoods were mentioned. Furthermore and in an important part of this paper, both internal and external structures of guilds were classified. Finally, the assessment and analysis of the hierarchy of these guilds were discussed. Internal structures and formations (hierarchy) of the guilds in this era included: ealdorman, head of market, master, worker or artisan, and apprentice. Also, the external structures and formations (hierarchy) of the guilds in this era such as sheriff, superintendent, Muhtasib (adviser), and security officer, who was the Chief of Security and had some judicial powers of judges, were discussed. The data was collected via library method. Furthermore, descriptive – analytical approach was adopted for this study. The data and information were collected from various sources and conclusions and analyses were done based on these findings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Guilds
  • internal and external structures
  • industrial professions
  • commercial professions
  • service professions
 منابع
_        ابن اخوه، محمدبن احمد، (1367)، آیین شهرداری در قرن هفتم هجری ، ترجمه جعفر شعار،چ3، تهران،علمی و فرهنگی.
_        اشرف، احمد، (1359)، موانع تاریخی رشد سرمایه داری در ایران دوره قاجاریه، تهران ،زمینه.
_        اصفهانی،محمدمهدی بن محمدرضا،(1340)،نصف جهان فی تعریف اصفهان،به تصحیح منوچهر ستوده،تهران، امیرکبیر.
_        اولئاریوس، آدام، (1363)، سفرنامه آدام الئاریوس، ترجمه احمد بهپور، تهران، میعاد.
_        آقاجری، هاشم، (1389)، مقدمه ای بر مناسبات دینی و دولت ایران عصر صفوی ، تهران ،طرح نو.
_        تاورنیه، ژان بایتست، (1369)، سفرنامه تاورنیه، ترجمه ابوتراب نوری،چ4، تهران، سنایی.
_        تحویلدار،میرزا حسین خان(1342)،‌جغرافیای اصفهان ،‌به کوشش منوچهر ستوده ،‌تهران،انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی.
_        ترکمان، اسکندربیگ، (1387)، تاریخ عالم آرای عباسی، به اهتمام ایرج افشار،چ4، تهران، امیرکبیر.
_        جملی کارری، جووانی فرانچسکو، (1383)، سفرنامه کارری، ترجمه عباس نخجوانی و عبدالعالی کارنگ،چ2، تهران،علمی و فرهنگی.
_        خواندمیر، غیاث الدین، (1363)، تاریخ حبیب السیر،ج4، زیرنظر دبیر سیاقی، چ3،تهران، خیام.
_        دلاواله، پیترو، (1370)، سفرنامه پیترو دلاواله، ترجمه شعاع الدین شفا،چ2، تهران ،علمی و فرهنگی.
_        روحانی، کاظم، (1366)، « اصناف و پیشه وران در تاریخ ایران»، کیهان اندیشه، شماره 11 و 12 ، فروردین و اردیبهشت ، خرداد و تیر
_        روحانی، کاظم، (1385)، « تشکیلات و فعالیت اصناف در عصر صفویه»، مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت اصفهان، به کوشش فضل اله صلواتی، تهران ،اطلاعات.
_        سانسون، (1377)، سفرنامه سانسون، ترجمه محمد مهریار، اصفهان،نشر گلها
_        سبزواری،محمدباقر، (1384)، روضه الانوار عباسی، تصحیح اسماعیل چنگیزی اردهایی، چ2،تهران،میراث مکتوب.
_        سیدای نسفی، میرعابد، (1990)، کلیات آثار سیدای نسفی، تصحیح جابلقاداد علیشایف، دوشنبه ،دانش.
_        سیف، احمد، (1390)، بحران در استبداد سالاری ایران، تهران، کتاب آمد.
_        شاردن، (1345 و 1338 و 1336)، سیاحت نامه شاردن، ترجمه محمد عباسی، تهران،امیرکبیر.
_        شاردن، (1375 و 1374)، سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، تهران ،توس.
_        شاملو، ولی قلی، (1371)، قصص الخاقانی، تصحیح حسن سادات ناصری، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی .
_        فلسفی، نصراله، (1357)، زندگانی شاه عباس اول، چ6،تهران،علمی و فرهنگی.
_        فلور، ویلم، (1365)، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران،توس.
_        قمی، قاضی احمد، (1383)، خلاصه التواریخ، تصحیح احسان اشراقی،چ2، تهران ،دانشگاه تهران.
_        کمپفر، انگلبرت، (1363)، سفرنامه ، ترجمه کیکاووس جهانداری،چ3،تهران ،خوارزمی.
_        کیوانی،مهدی،(1392)،پیشه وران وزندگی صنفی آنان در عصرصفوی(جستارهایی در تاریخ اجتماعی و اقتصادی  ایران) ، ترجمه یزدان فرخی، چ1،تهران، امیرکبیر.
_        گلچین معانی، احمد، (1380)، شهرآشوب (در شعر فارسی)، به کوشش پرویز گلچین معانی، تهران ،روایت.
_        لمبتون، آن، (1363)، سیری در تاریخ ایران بعد از اسلام، ترجمه یعقوب آژند، تهران ،امیرکبیر.
_        میرزا سمیعا، (1368)، «تذکره الملوک»، به کوشش محمددبیر سیاقی،چ2، تهران ،امیرکبیر.
_        میزرا رفیعا، (8-1347)، «دستور الملوک»، به کوشش محمدتقی دانش پژوه، ضمیمه مجله دانشکده ادبیات تهران، سال 16 ، شماره 5 و6
_        مینورسکی، ولادیمیر، (1368)، «سازمان اداری حکومت صفوی»، ترجمه مسعود رجب نیا،چ2، تهران ،امیرکبیر.
_        نویدی، داریوش، (1386)، «تغییرات اجتماعی، اقتصادی در ایران عصر صفوی»، ترجمه هاشم آقاجری، تهران، نی.
لاتین
_        Airaksinen , Timo , (1998) , "professional Ethics" Encyclopedia of applied Ethics , V3, Acadomic press.
_        Chadwick , Ruth , (1998) , "professional ethics" in Routledge Encyclopedia of philosophy .
_        Floor , w.m , (1987) , "Asnaf " in Encyclopedia of Iranica , vol , Iv , London & newyork . Luzac and co . nross .
_        Gudeman , stephan , (2001) , the antrhopology of Economy(912-950) , Oxford Blackwell .
_        Herbert , Thomas , (1982), Travels in Persia 1612-29 , London
_        Keyvani , M , (1982) , Artisans and guild life in the later safavid period , berlin