The Labor Issue in the Oil Regions of the South During the Reza Khan Coup Years: From Protest to Policy Change The Triad of Government, Oil Company, and Workers (1920-1925)

Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor, National Archives and Library Organization, Tehran, Iran

10.22034/jiiph.2025.66436.2565

Abstract

This research aims to examine labor issues in the oil industry of southern Iran during the years of the coup d'état (1299-1304 AH), focusing on the complex interactions between labor, capital (British and Iranian oil companies), and the Iranian government. The main research question is to identify the factors that contributed to the formation and emergence of labor challenges, as well as the role of the government in addressing these challenges. This study uses historical analysis, archival sources, government documents, and historical reports to investigate the developments of this period. The findings show that the increase in labor demand and supply, resulting from unfavorable economic and social conditions, coupled with the ambiguities of the Darcy Agreement, paved the way for the oil company to exploit workers' rights. Labor protests against discrimination and inequality prompted the government to take a more active role in protecting workers' rights by consolidating central power and establishing dispute resolution commissions. Government pressure and labor protests led to changes in the oil company’s policies regarding hiring, training, and wage payments. Ultimately, this study demonstrates that the period under examination was a pivotal moment in the history of labor relations and the Iranian oil industry, laying the groundwork for significant developments in oil policies and labor laws in the years to come.

Keywords

Main Subjects

References

  • الف) منابع فارسی

    کتاب‌ها

    • آیرونساید، ادموند (13۶1). خاطرات ژنرال آیرونساید، ترجمه بهروز قزوینی، تهران: آینه.
    • فراهانی، حسن (138۵). روز شمار تاریخ معاصر ایران، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
    • لورین، سرپرسی (13۶3). شیخ خزعل و پادشاهی رضا خان، ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی، تهران: فلسفه.
    • فاتح، مصطفی (133۴). پنجاه سال نفت، تهران: کاوش.
    • فلور، ویلم (1371). اتحادیه‌های کارگری و قانون کار در ایران 1900-19۴1. ترجمه ابوالقاسم سری، تهران: توس.
    • فلور، ویلم (1371). صنعتی شدن ایران و شورش شیخ احمد مدنی 1900-192۵، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران: توس.
    • فوران، جان (1380). تحولات اجتماعی ایران، ترجمه احمد تدین، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
    • کرونین، استفانی (1387). رضا شاه و شکل گیری ایران نوین، تهران: جامی.
    • کسروی، احمد (1373). تاریخ پانصد ساله خوزستان، تهران: چاپ بهمن.
    • والترز، اف. پی (1372). تاریخ جامعه ملل، ترجمه فریدون زندفر، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.

    مقاله

    • پناهی، عباس (1۴03). تأثیر قتل رابرت ایمبری بر سیاست‎های نفتی آمریکا و بریتانیا در ایران. تاریخ‌نامه ایران بعد از اسلام، 1۵(۴1), 101-127.

    Doi: 10.22034/JIIPH.2024.61134.2509

    مطبوعات

    • روزنامه نامه تجدد، ش 38 سال اول 20 سنبله /1303/ 12 صفر 13۴3.

    مذاکرات مجلس

    • مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره اول، جلسه 1.
    • مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۶، جلسه 30.

    اسناد

    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴001۴۶۵1، 23 جوزاء 1303.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴001۴۶۵1، رونوشت راپورت نمره 20۶ به وزارت امور خارجه، 11 جوزاء 1303.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2930032۶7۴، 19 می‌1923، مکاتبه نماینده ی کمپانی نفت ایران و انگلیس با حکومت بنادر و جزایر خلیج فارس.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2930032۶7۴، آمار بوشهر.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴001۴۶۵1، 23 جوزاء 1303.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴001۴۶۵1، رونوشت راپورت نمره 20۶ به وزارت امور خارجه، 11 جوزاء 1303.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2930032۶7۴.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 19۵۶/2۴0، 18 نوامبر 192۵ و 9 آذر 130۴
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴000۴00۶3
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴001۴۶۵1- 21 سنبله- شهریور 1303/ 12 سپتامبر 192۴.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴001۴۶۵1. 3 سرطان 1303/2۶ ژوئن 192۴.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴001۴۶۵1، 23 جوزاء 1303
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴001۴۶۵1، رونوشت راپورت کارگزاری به وزارت امور خارجه، نمره 20۶، 11 جوزاء 1303.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2930032۶7۴، 19 می‌1923، مکاتبه نماینده ی کمپانی نفت ایران و انگلیس با حکومت بنادر و جزایر خلیج فارس.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2930032۶7۴، آمار بوشهر.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴000۴00۶3، صورت جلسه سالیانه شرکت نفت انگلیس و ایران، ص۴۵.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی:19۵۶/2۴0، 9 آذر 130۴، لندن.
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی:2۴001۴۶۵1، 3 سرطان 1303/ 2۴ ژوئن 192۴
    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران- آرشیو ملی: 2۴001۴۶۵1، رونوشت راپورت نمره 20۶ به وزارت امور خارجه، 11 جوزاء 1303.
    • کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس: 13/3۵/1۴۶/۵، کمیسیون عرایض، 28 جوزا 1303 و 13/3۵/1۴۶/۵، کمیسیون عرایض، 1۵ جوزا 1303.
    • کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی: 13/3۵/1۴۶/۵ کمیسیون عرایض، به تاریخ 28 جوزاء 1303ش/ 1۵ ذیقعده 13۴2ق.

    ب) منابع انگلیسی

    Books

    • Ehsani, K. (2014). The social history of labor in the Iranian oil industry: the built environment and the making of the industrial working class (1908-1941), Leiden Institute for Area Studies (LIAS), Humanities, Leiden University.
    • W. (1982). Ronald: The History of the British Petroleum Company, Vol. 1: The Developing Years, 1901-1932. Publisher: ‎ Cambridge University Press November 1982, 30.

    Magazin

    • “The Persian Oil Industry” Naft Magazin, may 1929,Vol 5, No 3.

    Archives

    • BP: 78726, 23 Safar 1325/ 9 April 1907
    • BP:72187, Angelo-persianoil.co.id To Eissa Khan, 2th June 1924
Journal of Iranian Islamic Period History
Volume 16, Issue 43
June 2025
Pages 179-202

Files

History

  • Receive Date: 18 March 2026
  • Revise Date: 30 April 2025
  • Accept Date: 19 May 2025

Share

How to cite

Statistics