Examining the Poverty Alleviation Policies of the First Pahlavi Government Based on the Developmental State Theory (Case Study: Isfahan)

Document Type : Research Paper

Authors

1 Assistant Professor, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

2 Ph.D Candidate in the History of Iran after Islam, University of Isfahan, Iran

Abstract

Poverty, both a cause and effect of underdevelopment, was one of the main characteristics of the Qajar period, worsening with the occupation of the country during World War I. In such circumstances, society sought a leader who could establish unity, security, and development while addressing the underlying causes of backwardness. In response to these conditions, Reza Shah came to power and initiated modernization efforts. As part of these efforts, he implemented programs aimed at poverty alleviation, recognizing poverty as both a symptom and a contributing factor to underdevelopment. The objective of this study is to examine the poverty alleviation policies of the First Pahlavi government through the lens of the developmental state theory, with a particular focus on Isfahan. This research employs a descriptive-analytical approach, relying on archival documents and local publications. The findings indicate that, in pursuit of national development and modernization, the First Pahlavi government undertook several measures to combat poverty. These included providing shelter for the homeless, distributing financial aid, offering free meals, supplying clothing, and expanding access to free education and healthcare services. While these measures had some impact on reducing educational, health, and welfare-related poverty, the absence of a genuine commitment to social justice within the ruling system, coupled with the fall of the government following the re-occupation of the country during World War II, resulted in the continued prevalence of poverty.

Keywords

Main Subjects

References

  • الف) منابع فارسی

    کتاب‌ها

    • آبراهامیان، یرواند (1384). ایران بین دو انقلاب از مشروطه تا انقلاب اسلامی، ترجمه کاظم فیروزمند، حسن­ شمس­آوری، مسحن مدیرشانه­چی، تهران: مرکز.
    • خلیلی­خو، محمدرضا (1373). توسعه و نوسازی ایران در دوران رضاشاه، تهران: جهاد دانشگاهی.
    • دهخدا، علی­اکبر (1354). لغت­نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران.
    • دیگارد، ژان پیر؛ هورکاد، برنارد و ریشار، یان (1377). ایران در قرن بیستم: بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در یکصد سال اخیر، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران: البرز.
    • فوکو، میشل (1385). ایرانی‌ها چه رؤیایی در سر دارند؟، ترجمه حسین معصومی همدانی، تهران: هرمس.
    • کاتوزیان، محمدعلی همایون (1393). اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران: مرکز.
    • کاتوزیان، محمد­علی همایون (1384). دولت و جامعه در ایران: انقراض قاجار و استقرار پهلوی، ترجمه حسن افشار، تهران: مرکز.
    • لابن، ژان (1359). جامعه‌شناسی فقر (جهان سوم و جهان چهارم). ترجمه جمشید بهنام، تهران: خوارزمی.
    • نفیسی، سعید (1345). تاریخ معاصر ایران، تهران: کتابفروشی فروغی.
    • هدایت، مهدی­قلی خان (مخبرالسلطنه) (1344). خاطرات و خطرات: توشعه­ای از تاریخ شش پادشاه و گوشه­ای از دوره زندگی من، تهران: زوار.

    مقالات

    • ایرانشاهی، حامد؛ آبادیان، حسین؛ عادلفر، باقرعلی و فلاح توتکار، حجت (1402). چالش‌ها و راهبرهای دسترسی به اسناد دوره پهلوی، تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، 14(37)، 50 - 23.

    Doi: 10.22034/JIIPH.2023.56546.2432

    • جهانیان، ناصر (1377). تحول مفهوم توسعه و ارتباط آن با دین، قبسات، 3 (7)، 109- 119.
    • ساعی، احمد و سیفی، عبدالرضا (1401). دولت توسعه­گرا و فقر، جامعه­شناسی سیاسی ایران، 5 (9)، 2-32. Doi: 10.30510/psi.2022.340845.3434
    • شجاعی دیوکلائی، حسن(1396). سازماندهی اقتصاد تجاری ایران در عصر پهلوی اول 1303 تا 1309 ش، تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، 8(14)، 122- 91.
    • عنبری، موسی، و پیری، صدیقه (1398). تبارشناسی گفتمان مدرن فقر در ایران، مطالعات جامعه­شناختی، 26(1)،334- 303.      Doi: 22059/jsr.2019.73929
    • موثقی، سید احمد، و کاهه، علیرضا (1394). دولت توسعه­خواه و زمینه­های توسعه در ایران، سیاست، 45 (4)، 967- 989.  Doi: 10.22059/jpq.2015.55954
    • موثقی، سید احمد (1384). نوسازی و اصلاحات در ایران معاصر، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 51 (21)، 225ـ260.
    • میرجلیلی، سید حسین (1386). تجارت و فقر، بررسی­های بازرگانی، (26)، 124- 128.

    اسناد

    • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما): ش16/291.
    • __________، 4998/290.
    • __________، 21/339/97.
    • __________، 80331/293.
    • __________، 4998/290.
    • __________، 079732/293.
    • __________، 079047/293.
    • __________، 082256/293.
    • __________، 24009/264.
    • __________، 2866/291.
    • __________، 82882/293.
    • __________، 15693/297.
    • __________، 46615/240.
    • __________، 52/297.
    • __________، 31009/297.
    • __________، 2912/291.
    • __________، 9397/293/97.
    • __________، 1166/291.
    • __________، 1495/291.
    • __________، 1142/291.
    • __________، 68095/310.
    • __________، 2738/291.
    • __________، 2783/291.
    • __________، 3128/291.
    • __________، 37381/293.
    • __________، 78240/293.

    روزنامه‌ها

    • روزنامه اخگر (1308). شماره 265، 10 دی ماه 1308.
    • _________ (1308). شماره 273، 22 دی ماه 1308.
    • _________ (1308). شماره 280، 2 بهمن ماه 1308.
    • _________ (1308). شماره 292، 21 بهمن ماه 1308.
    • _________ (1309). شماره 457، 19 آبان ماه 1309.
    • _________ (1310). شماره 692، 25 آبان ماه
    • _________ (1312). شماره 859، 22 تیر ماه 1312.
    • _________ (1312). شماره 918، 12 بهمن ماه 1312.
    • _________ (1313). شماره 952، 4 خرداد ماه 1313.
    • _________ (1313). شماره 1004، 19 دی ماه 1313.
    • _________ (1315). شماره 1195، 9 آذر ماه 1315.
    • _________ (1315). شماره 1199، 26 آذر ماه 1315.
    • _________ (1320). شماره 1709. 20 آذر ماه 1320.
    • روزنامه اطلاعات (1305). شماره 12، 31  مرداد ماه 1305.
    • __________ (1306). شماره 369، 7 آذر ماه 1306.

    مجلات

    • مجله شیر و خورشید سرخ ایران (خرداد 1304). شماره 1، ص 22.
    • مجله جمعیت شیر و خورشید سرخ اصفهان (1335). شماره 1، ص 4.

     

    ب) منابع انگلیسی

    Books

    • Leftwich, A. (2008). Developmental States, Effective States and Poverty Reduction: The Primacy of Politics, United Nations Research Institute for Social Development (UNRISD).

    Articles

    • Chang, H. (1999). The Economic Theory of the Developmental State, in Woo- Cumings, M. (ed.) (1999), The Developmental State, New York: Cornell University.
    • Evans, P.(2010). Constructing the 21st Century Developmental State: Potentialities and Pitfalls, In Constructing a Democratic Developmental State in South Africa, Potentials and Challenges, Edited by Omano Edigheji, Cape Town, 2010, Human Sciences Research Council.
    • Hundt, D. (2009). Reappraising the Developmental State, In Hawker Geoffery (eds), APSA: Proceedings of the Australian Political Studies Association Annual Conference, Macquarie University, Sydney, (PP 1-12).
    • Sindzingre, A. N. (2004). Bring the Developmental State Back In, IN Contrasting Development Trajectories in Sub-Saharan Africa and East Asia, Society for the Advancement of Socio-Economics (SASE) 16th Annual Meeting Georges Washington University, Washington D. C. July 9-11.
Journal of Iranian Islamic Period History
Volume 15, Issue 41
December 2025
Pages 49-77

Files

History

  • Receive Date: 09 April 2024
  • Revise Date: 05 July 2024
  • Accept Date: 22 July 2024

Share

How to cite

Statistics