Role of Poets in the Emergence and Spread of Shiite Beliefs in the Timurid Period

Document Type : Research Paper

Authors

1 Ph.D Candidate in History and Civilization of Islamic Nations, Islamic Azad University

2 Associate Professor, Islamic Azad University, Mashhad Branch

3 Associate Professor of Islamic Azad University, Mashhad Branch

Abstract

During the Timurid period (771–913 Lunar Hijri), Shiite teachings became more widely spread as a basis for the Safavids' recognition of Shiism in the next century. The Timurids' inclination towards Sufism, which is the doctrine of tolerance of their beliefs, has had a great impact on this approach, while the existence of Shiite poets has increased the growth of this phenomenon. The role of Shiite and Sunni poets in the emergence and spread of Shiite beliefs is the question of this historical research. Findings based on statistical analysis and analysis of poems of several Shiite and Sunni poets in the Timurid period identified that in this period, Shiite poets, by composing Poetical works full of Shiite beliefs, praise, and care of the Twelve Imams, observed politeness and tolerance towards Sunni beliefs and Sunni poets by composing many poems in praise of twelve imams and the minimal praise of three caliphs, having an influential role in the emergence and consolidation of Shiite beliefs and the spread of that religion. It seems that the writing of correct poetry by the Shiite elders was considered a sign of grace and lack of work in this regard, a sign of the poet's lack of skill, and it resulted in the general lack of popularity of the poems.

Keywords

Main Subjects

References

  • کتاب‌ها

    • قرآن کریم
    • آذری ‎اسفراینی، نورالدین (1389)، دیوان آذری‎اسفراینی، تهران، کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
    • آکا، اسماعیل (1391)، تیموریان، ترجمه اکبر صبوری، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    • ابراهیمی ‎دینانی، غلامحسین (1377)، ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، تهران، طرح نو.
    • ابن‎حسام ‎خوسفی (1366)، دیوان محمد بن‎ حسام خوسفی، به‎ کوشش احمد احمدی ‎بیرجندی، اداره حج‎ و اوقاف خراسان.
    • ـــــــــــــــ (1382)، تازیان‎نامه پارسی، تصحیح حمیدالله مرادی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
    • اردستانی، پیرجمال (1376)، دیوان پیرجمال اردستانی، به‎ کوشش ابوطالب میرعابدینی، تهران، روزنه.
    • اسکندربیک منشی (1377)، تاریخ عالم‎آرای عباسی، به‎ کوشش محمداسماعیل رضوانی، تهران، دنیای‎ کتاب.
    • اصیل‎الدین‎واعظ، عبدالله بن‎ عبدالرحمن (1351)، مقصدالاقبال سلطانیه و مرصدالآمال خاقانیه، به‎کوشش نجیب مایل‎ هروی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
    • الپلاسی‎الشیرازی، حسن‎ بن حمزه (1326)، تذکره شیخ محمد بن‎ صدیق ‎الکُجُجی، ترجمه نجم‎الدین طارمی، تهران، پاکتچی.
    • الشیبی، کامل‎ مصطفی (1374)، تشیع و تصوف، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران، امیرکبیر.
    • باسورث، کلیفورد ادموند (1381)، سلسله‎های اسلامی جدید، ترجمه فریدون بدره‎ای، تهران، باز.
    • تاکستن؛ رویمر؛ فریر؛ فراگنر؛ ویلسن؛ شیمل، آنه‎ماری؛ صفا، ذبیح‎الله (1384)، تیموریان، ترجمه یعقوب آژند، مولی.
    • جامی، عبدالرحمان (1389)، دیوان جامی، تصحیح محمد روشن، تهران، نگاه.
    • جعفریان، رسول (1379)، صفویه در عرصه دین فرهنگ و سیاست، قم، حوزه و دانشگاه.
    • ـــــــــــــــ (1386)، تاریخ تشیع در ایران، قم، انصاریان.
    • ـــــــــــــــ (1375)، تاریخ تشیع در ایران، قم، انصاریان.
    • حسینی‎ سعیدی، سید ابراهیم (1380)، علی آیینه حق‎نما، تبریز، احرار.
    • خواندمیر، غیاث‎الدین (1333)، تاریخ حبیب‎السیر فی اخبار افراد بشر، ج 4، تصحیح محمد دبیرسیاقی، تهران، خیام.
    • درخشان، مهدی (1364)، اشعار حکیم کسائی‎ مروزی و تحقیقی در زندگانی و آثار او، تهران، دانشگاه تهران.
    • دولتشاه سمرقندی (1901م)، تذکره‌الشعراء، لیدن.
    • دهخدا، علی‎اکبر (1361)، لغت‎نامه فارسی، تهران، دانشگاه تهران.
    • رستاخیز، سید عباس (1397)، مناقب اهل‌بیت در شعر کهن فارسی، قم، مورخ.
    • روملو، حسن (1347)، احسن‎التواریخ، تهران، کتابخانه صدر.
    • زنگویی، حسین (1385)، شاعران قهستان، تهران، روزگار.
    • سبحانی، جعفر (1363)، فروغ ابدیت، ج1، تهران، نشردانش.
    • سلیمی ‎تونی، تاج‎الدین‎حسن‎ بن‎ سلیمان (1390)، دیوان سلیمی‎ تونی، تهران، کتابخانه مجلس شورای ‎اسلامی.
    • شاه‎داعی‎ شیرازی (1339)، دیوان شاه‎داعی شیرازی، دوجلدی، به‎کوشش محمد دبیرسیاقی، تهران، کانون معرفت.
    • شجاعی، سیدعباس؛ یوسف‎نژاد، یوسف‎علی (1390)، موج دریای معرفت (مجموعه مقالات همایش شیخ آذری ‎اسفراینی)، مشهد، کتابدار توس.
    • شکفته، صغری بانو (1387)، شرح احوال و آثار امیرعلیشیر نوایی، تهران، الهدی.
    • صفا، ذبیح‎الله. (1363)، تاریخ ادبیات ایران، ‎ج4، تهران، فردوسی.
    • محجوب، محمدجعفر (1383)، ادبیات عامه ایران، تهران، چشمه.
    • محیی ‎لاری (1373)، توصیف آثار تاریخی مکه و مدینه و فلسفه مناسک حج در فتوح‎الحرمین، به‎کوشش رسول جعفریان، قم، انصاریان.
    • ملامحمد نامی (1388)، دیوان ملامحمد نامی، قم، ابتکار دانش.
    • منصور حافظ (1378)، دیوان منصور حافظ، به‎کوشش احمد بهشتی‎ شیرازی، تهران، روزنه.
    • میرزا ابوالقاسمی، محمدصادق (1387)، کتیبه‎های یادمانی فارس، تهران، فرهنگستان‎ هنر.
    • نوایی، امیر نظام‎الدین‎ علیشیر (1342)، دیوان امیر نظام‎الدین ‎علیشیر نوایی، به اهتمام رکن‎الدین همایونفرخ، تهران، کتابخانه ابن‎سینا.
    • واعظ‎کاشفی، حسین (1390)‎، روضة‎الشهدا، تصحیح حسن ذوالفقاری و علی تسنیمی، تهران، معین.
    • واعظ‎ کاشفی، فخرالدین علی بن‎ حسین (2536)، رشحات عین‎الحیات، ج1 و 2، تصحیح علی‎اصغر معینیان، تهران، نوریانی.
    • وثوقی، محمدعلی (1390)، شیخ آذری‎ اسفراینی احوال و اشعار، مشهد، کتابدارتوس.
    • هلالی‎جغتایی، بدرالدین (1337)، دیوان هلالی‎جغتایی، تصحیح سعید نفیسی، تهران، کتابخانه سنایی.

    مقالات

    • جوزانی، اعظم، «جستاری در علل گرایش شیعی حکومتگران تیموری»، آینه میراث، ش53، 1392.
    • دین‎پرست، ولی؛ صدقی، ناصر؛ کریمی، علیرضا؛ قانعی زوارق، علی، «مفهوم انسان کامل و امکان حکمرانی آن در اندیشه سیاسی عرفای ایرانی سده نهم هجری»، تاریخ‎نامه ایران بعد از اسلام، ش21، 1398.
    • سالک‎ بیرجندی، محمدتقی، «جایگاه ابن‎حسام در ادب فارسی»، میراث جاویدان، 1372.
    • عابدین‎پور، وحید؛ فیاض‎انوش، ابوالحسن؛ اللهیاری، فریدون، «پیوند خوشنویسی و تشیع در عصر تیموریان»، تاریخ اسلام و ایران، ش28، 1394.
    • کریمی، علیرضا، «موضع شیعیان نسبت به مغولان»، تاریخ‎نامه ایران بعد از اسلام، ش11، 1394.
    • ناصری، عبدالمجید، «امام‎ علی و تشیع در کلام جامی»، معرفت، ش40، 1380.
    • یکه‎خانی، مهدی، «تاریخ اجتماعی شیعیان ‎ایران در دوره ‎تیموریان با تأکید بر آداب و رسوم مذهبی»، نشریه فرهنگ ‎و ‎پژوهش، 1392.

    اینترنت

Journal of Iranian Islamic Period History
Volume 14, Issue 35
July 2023
Pages 1-35

Files

History

  • Receive Date: 08 February 2022
  • Revise Date: 26 March 2023
  • Accept Date: 17 April 2023

Share

How to cite

Statistics