Perfect Man and the Possibility of Governance in the Iranian Mystic’s Thoughts in the Ninth Hijri Century

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor, Department of History, University of Tabriz

2 Ph.D. Student of History, University of Tabriz

Abstract

With the fall of Abbasid caliphate, mystics and Muslim scholars expressed new ideas about governance and legitimacy. They were influenced by the idea of ​​the unity of the existence of Ibn Arabi and expressed thoughts about the perfect man and the position of the man as the successor (Khalifa) of God. In the ninth Hijri century, in the mystics’ views, man appeared as a manifestation of the Holiest and as the highest manifestation of God and found a respectable position. In their thinking, the Prophet (pbuh) and after him the Shiite Imams (a.s) and in the time of Occultation, the saints of God were introduced as examples of the perfect man and God's successors on earth. In this way, a new form of political legitimacy in the government was introduced. The leaders of this mystical intellectual trend, such as Ibn Tarke Esfahani, Shah Nematollah Vali, Khajeh Mohammad Parsa, Abdul Rahman Jami, and Pir Jamal Ardestani considered the prophets and saints of God as the perfect men who deserved the formation of the government, and in their absence, the Sultans were introduced as God's successors on Earth. Some of them introduced themselves as the perfect man and claimed to govern. Thus, by introducing the idea of ​​the perfect man and the position of the human as the successor (Khalifa) of God in their works, they led to the coherence of the mystical thought. In this paper, the views of two kinds of mystical thoughts on the position of the perfect man and their approach to governance are investigated analytically and descriptively on the basis of historical sources. This study explores the factors leading to the idea of the governance of the perfect man and to what extent, it proved successful. It claims that the idea of the perfect man was introduced by Iranian mystics at the time when Abbasid caliphate fell, and the absence of the political legitimacy provided space for introducing the novel thoughts, including the thought of perfect man. It has been shown that by offering this idea, the mystics found an alternative to Abbasid caliphate in terms of political legitimacy.

Keywords

References

-   آرزو، عبدالغفور (1388)، مقایسه انسان کامل از دیدگاه بیدل و حافظ، چاپ اول، تهران: سوره مهر.
-   آشتیانی، سید جلال (1375)، شرح مقدمه قیصری، قم، تبلیغات اسلامی.
-   آملی، سیدحیدر (1367)، المقدمات من کتاب نص الفصوص، به اهتمام هانری کربن و عثمان اسماعیل یحیی، تهران: طوس.
-   آملی، سیدحیدر (1368)، جامع الأسرار و منبع الأنوار، با تصحیحات هانری کربن و عثمان یحیی، چاپ دوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی انجمن ایرانشناسی فرانسه.
-   ابن ترکه (1378)، شرح گلشن راز، به کوشش کاظم دزفولیان، چاپ اول، تهران: آفرینش.
-   ابن ترکه (1351)، چهارده رساله فارسی، به تصحیح موسـوی بهبهانی و دیباج، تهران: فردوسی.
-   ابن عربی (1385)، فصوص الحکم، ترجمه و مقدمه و توضیح محمد علی و صمد موحد، تهران: کارنامه.
-   ابن عربی (1393)، فتوحات مکیه، ترجمه محمد خواجوی، تهران: مولی.
-   اردستانی، جمال الدین (1235 ق)، نور علی نور، نسخه خطی شماره 1132: مجلس شورای اسلامی.
-   اردستانی، پیر جمال الدین (بی‌تا)، مرآه الافراد، به تصحیح و تحقیق حسین انیسی پور، بی‌جا.
-   اردستانی، پیرجمال الدین (1376)، دیوان پیر جمال اردستانی، تحقیق سید ابوطالب میرعابدینی، تهران: روزنه.
-   اعوانی، غلامرضا و همکاران (1389)، انسان کامل به روایت ابن عربی، اندیشه دینی، شماره 34.
-   برون، ادوارد (2537)،تاریخ ادبی ایران، ج 3، ترجمه علی اصغر حکمت، تهران: سپهر.
-   پارسا، خواجه محمد (1383)، فصل الخطاب، به تصحیح جلیل مسگرنژاد، تهران: نشر دانشگاهی.
-   پارسا، خواجه محمد (1366)، شرح فصوص الحکم، به تصحیح جلیل مسگر نژاد، تهران: دانشگاهی.
-   پارسای بخارائی، خواجه محمد بن محمد (1354)، رساله قدسیه، مقدمه و تصحیح و تعلیق از احمد طاهری عراقی، چاپ اول، تهران: طهوری.
-   جامی، عبدالرحمن (1361)، مثنوی هفت اورنگ، تصحیح آقا مرتضی گیلانی، چاپ سوم، تهران: سعدی.
-   جامی، عبدالرحمن (1370)، نقد النصوص فی شرح نقش النصوص، به کوشش ویلیام چیتیک. چاپ دوم، تهران: مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
-   جامی، عبدالرحمن(1378)، نامه‌ها و منشات، مقدمه و تصحیح عصام الدین اورون و اسرار رحمانوف، چاپ اول، تهران: میراث مکتوب.
-   جامی، عبدالرحمن (1382)، نفحات الانس، به تصحیح محمود عابدی، چاپ 4، تهران: نشر سخن.
-   جیلی، عبدالکریم (1390)، انسان کامل، ج 2، تهران: آیت اشراق.
-   جهانگیری، محسن (1383)، محی الدین ابن عربی،چهره برجسته عرفان اسلامی، چاپ پنجم، تهران: دانشگاه تهران.
-   جوادی زاده، زهرا بیگم (1381)، پژوهشی در خرد، نشریه فردوسی، شماره 2.
-   خان محمدی، محمدحسین (1392)، کمال انسان و انسان کامل در نظر شیستری، زبان و ادب فارسی، دانشگاه تبریز، شماره 227.
-   خوشحال دستجردی، طاهره (1385)، حقیقت محمدیه در یوسف نامه پیر جمالی اردستانی، مطالعات عرفانی، شماره سوم.
-   رزمجو، حسین (1368)، انسان آرمانی و کامل در ادبیات حماسی و عرفانی فارسی، تهران: امیرکبیر.
-   ریاض، محمد (1370)، احوال و آثار و اشعار میر سید علی همدانی با شش رساله از وی، اسلام آباد: تحقیقات فارسی ایران و پاکستان.
-   درگاهی، محمود (1385)، جامی و جامعه او، مجله زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
-   سهروردی، شهاب الدین (1375)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به تصحیح هانری کربن، چاپ دوم، تهران: مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
-   شاه نعمت‌الله ولی (1369)، کلّیات اشعار، جواد نوربخش. چاپ هفتم. تهران: خانقاه نعمت‌اللهی.
-   شاه نعمت الله ولی (1380)، دیوان اشعار، به کوشش عباس خیاط زاده و محمد حماصیان، چاپ اول، خدمات فرهنگی کرمان.
-   شبستری، شیخ محمود (1371)، مجموعه آثار، به اهتمام صمد موحد، چاپ دوم، تهران: طهوری.
-   طاهری عراقی، احمد (1352)، نقشی از نقشبندیان، به کوشش محسن ابوالقاسمی: تهران.
-   عرب، مهین (1388)، انسان و انسان کامل از منظر عرفان اسلامی، فصلنامه عرفان، شماره 2.
-   فارابی، ابونصر (1361)، آراء اهل مدینة فاضله، تصحیح جعفر سجادی، چاپ دوم، تهران: طهوری.
-   فدایی مهربانی، مهدی (1388)، پیدایی اندیشه سیاسی عرفانی در ایران، تهران: نی.
-   فراهانی منفرد، مهدی (1382)، پیوند سیاست و فرهنگ در عصر زوال تیموریان و ظهور صفویان، چاپ دوم، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
-   فرزام، حمید (1374)، تحقیق در احوال و نقد آثار و افکار شاه نعمت الله ولی، تهران: سروش.
-   فرزام، حمید (1343)، اختلاف جامی با شاه ولی، شماره اول، دانشکده ادبیات دانشگاه اصفهان.
-   فیاض انوش، ابوالحسن (1392)، تبیین علل ناهمسازی صائن الدین ترکه با تسنن خراسانی، مطالعات تاریخ فرهنگی، پژوهش نامه انجمن ایرانی تاریخ، سال پنجم، شماره 18.
-   قیصری، شرف الدّین داوود (1375)، شرح فصوص الحکم ابن عربی، به کوشش آشتیانی، چاپ اول، تهران: علمی فرهنگی.
-   کاشفی، محمد رضا (1384)، عرفان و تصوف، چاپ دوم، قم: معارف
-   کاشفی، فخرالدین علی (2536)، رشحات عین الحیات، به کوشش علی­اصغر معینیان، تهران، چاپ اول، بنیاد نیکوکاری نوریانی.
-   کربن، هانری (1381)، سید حیدر آملی متاله شیعی عالم تصوف، در: معارف، نوزدهم، شماره 3.
-   کمبریج (1382)، تاریخ ایران در دوره تیموریان، ترجمه آژند، تهران: جامی.
-   کبیر، یحیی (1384)، انسان شناسی در مکتب فلسفی صائن الدین ابن ترکه، چاپ اول، قم: دینی.
-   گولپینارلی، عبدالباقی (1374)، فهرست متون حروفیه، ترجمه توفیق سبحانی، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
-   لاهیجی، شمس الدین محمد (1371)، مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، مقدمه و تصحیح محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی،چاپ اول، تهران: زوار.
-   مغربی، مولانا شمس (1362)، دیوان عارف صمدانی مولانا شمس مغربی، به اهتمام میرطاهر، به تصحیح صادق علی، توانا، چاپ اول، بی‌جا، انتشارات تکیه خاکسار جلالی.
-   مغربی، محمدشیرین، (1358)، دیوان اشعار، به اهتمام ابوطالب میرعابدینی، چاپ اول، تهران: زوار.
-   موحد، صمد (1376)، شیخ محمود شبستری، چاپ اول، تهران: طرح نو.
-   نسفی، عزیزالدین (1384)، مجموعه رسائل مشهور به انسان کامل، تصحیح و مقدمه ماریژان موله و هانری کربن، چاپ هفتم، تهران: طهوری.
-   نسیمی شیروانی، عمادالدین (1350)، دیوان فارسی نعیمی و نسیمی، رستم علی اف، تهران، دنیا.
-   نصری، عبدالله (1371)، سیمای انسان کامل از دیدگاه مکاتب، چاپ اول، تهران: علامه طباطبایی.
-   همدانی، سیدعلی (1358)، ذخیره الملوک، به تصحیح محمود انواری، چاپ اول، تبریز: مؤسسه تاریخ و فرهنگ ایران.
-   یثربی، یحیی (1368)،عرفان نظری، چاپ اول، قم: مرکز انتشارات حوزه علمیه قم.
Journal of Iranian Islamic Period History
Volume 10, Issue 21
December 2019
Pages 61-86

Files

History

  • Receive Date: 05 March 2019
  • Revise Date: 20 April 2019
  • Accept Date: 25 June 2019

Share

How to cite

Statistics