TY - JOUR ID - 5366 TI - پردازش‌ شخصیت‌های مزدک و انوشیروان در نگارش‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده و میرزا آقاخان کرمانی JO - فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام JA - JIIPH LA - fa SN - 2251757X AU - باغدار دلگشا, علی AU - ایمان‌پور, محمد تقی AD - دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی/ دانشگاه فردوسی مشهد AD - استاد گروه تاریخ /دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 7 IS - 12 SP - 37 EP - 62 KW - واژگان کلیدی: فتحعلی آخوندزاه KW - میرزا آقاخان کرمانی KW - مزدک KW - انوشیروان KW - متون دساتیری DO - - N2 - چکیده باز شناسی تاریخ کهن ایران از قرن نوزدهم میلادی و گسترش مفاهیمی چون ناسیونالیسم، اندیشه­های ملی گرایانه ومساوات طلبانه در میان روشنفکران دورۀ قاجار، منجر به بازنگری متجددانه در بازپردازی­های پیشین پیرامون برخی شخصیت­های تاریخیِ تاریخ ایران باستان توسط برخی نویسندگان دورۀ قاجار شد. این پژوهش در پی بررسی بازپردازی شخصیت­های تاریخی ایران باستان در نگارش­های تاریخ نویسان دورۀ قاجار و نگرش­های روشنفکران دورۀ مشروطه به این پدیده است. در این پژوهش بر روی دو شخصیت خاص تاریخی ایران، مزدک و انوشیروان تمرکز شده است که به نظر می رسد آخوندزاده و کرمانی نیز در پردازش این شخصیت­ها از یک طرف تحت تاثیر متون دساتیری و از طرف دیگر اندیشه­های انقلابی­گری و جنبش­های اعتراضی در کنار آشنایی با مباحث سیاسی روز بوده اند. هر چند که تا کنون در رابطه با بازپردازی تاریخ ایران باستان در دوره قاجار بحث­ها و پژوهشهای مختلفی انجام شده است، اما  تاکید عمده این پژوهش بیشتر بر روی بازنگری در بازپردازی­های تاریخ ایران باستان و بازآفرینی متفاوت شخصیت­های تاریخی فوق در آثار میرزا فتحعلی آخوندزاده و میرزا آقاخان کرمانی به عنوان دو تن از تجددطلبان دورۀ پیشا مشروطه است. پژوهش پیش رو که به روش تاریخی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای در قالب نگرش توصیفی- تحلیلی، گردآوری شده است، نشان می‌دهد که آخوندزاده و کرمانی با محوریت مباحث سیاسی زمانۀ خود مانند مسألۀ جمهوریت و اندیشه‌های سوسیالیستی به بررسی شخصیت و جایگاه تاریخی مزدک و انوشیروان پرداخته‌اند. UR - https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_5366.html L1 - https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_5366_5ee0157a9061cb975d181c3f4fb7ecdb.pdf ER -