ORIGINAL_ARTICLE
پیامدهای اشغال ایران در جنگ جهانی دوم بر اقتصاد صنعتی ایران
هجوم نیروی انگلیس، شوروی و آمریکا در شهریور 1320 (اوت 1941م.) به ایران و استعفای رضاشاه، منجر به ورود این کشور به جنگ ناخواستهای گردید که تبعات مختلفی در زمینههای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در پیداشت و این تبعات اثر عملی خود را به سرعت در وجوه مختلف جامعه نشان داد. در این تحقیق، تسلط دول خارجی بر صنایع کشور بهعنوان نمونهای از این تبعات مورد ارزیابی و پژوهش قرار گرفته است. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با به کارگیری اسناد آرشیوی، در پی پاسخ به این پرسش است که پیامدهای حضور متفقین بر اقتصاد صنعتی ایران چه بود؟ بر اساس یافتههای پژوهش، متفقین با انعقاد پیمان سه جانبه، زمینه دخالت مستقیم خود را در امور مربوط به صنایع ایران فراهم نمودند که این مداخله موجب تعطیلی برخی از کارخانجات، عدم فروش محصولات تولیدی و ظلم و اجحاف به طبقه کارگر صنعتی گردید و نهایتاً منجر به بروز بلواها و اعتصابات متعدد کارگری شد.
https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_8875_d224e33838ca27492815b7418f6bb76c.pdf
2019-03-21
1
27
10.22034/jiiph.2019.8875
ایران
جنگ جهانی دوم
متفقین
صنایع
اعتصابات
مرجان
برهانی
marjan.borhani62@gmail.com
1
دانش آموخته دکتری تاریخ دانشگاه شهید بهشتی
LEAD_AUTHOR
محمد
طیبی
m.tayybi@uk.ac.ir
2
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید باهنر کرمان
AUTHOR
− سازمان اسناد ملی ایران
1
− شماره مدرک240010703،محل در آرشیو 702ط1آآ1، سند شماره103.
2
− شماره مدرک24002859، محل در آرشیو 403ث1آآ1، سند شماره 18.
3
− شماره مدرک 2049-293، محل در آرشیو نامشخص، سند شماره5.
4
− شماره مدرک 4712-293، محل در آرشیو نامشخص، سند شماره2.
5
− شماره مدرک 4712-293، محل در آرشیو نامشخص، سند شماره1.
6
− شماره مدرک 2049-293، محل در آرشیو نامشخص، سند شماره33.
7
− شماره مدرک 2049-293، محل در آرشیو نامشخص، سند شماره 22.
8
− مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه ایران.
9
− سال 1318، کارتن16، پرونده31، شماره سند2.
10
− سال1318، کارتن16، پرونده35.2، شماره سند118.
11
− سال1319، کارتن25.1، پرونده14، شماره سند126.
12
− سال1319، کارتن25.1، پرونده26، شماره سند70.
13
− سال1320، کارتن16، پرونده56، شماره سند101.
14
− سال1320، کارتن16، پرونده56، شماره سند104.
15
− سال1320، کارتن16، پرونده56، شماره سند106.
16
− سال1320، کارتن16، پرونده56، شماره سند107.
17
− سال1320، کارتن16، پرونده56، شماره سند108.
18
− سال1320، کارتن16، پرونده56، شماره سند109.
19
− سال1320، کارتن16، پرونده56، شماره سند110.
20
− سال1320، کارتن16، پرونده56، شماره سند111.
21
− سال1320، کارتن52، پرونده178، شماره سند2.
22
− سال1320، کارتن53، پرونده15، شماره سند26.
23
− سال1320، کارتن53، پرونده91، شماره سند2.
24
− سال1322، کارتن12، پرونده54، شماره سند15.
25
− سال1322، کارتن53، پرونده15، شماره سند.53
26
کتابها
27
− آدمیت، فریدون (1348)، امیرکبیر و ایران، تهران، نشر خورازمی.
28
− آبراهامیان، یرواند (1377)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل محمدی، محمدابراهیم فتاحی ولیلایی، تهران، نشر نی.
29
− ایران در اشغال متفقین مجموعه اسناد و مدارک 1318تا 1321، (1371)، به کوشش صفاءالدین تبراییان، تهران، نشر دیبا.
30
− بنی صدر، ابوالحسن (1356)، نفت و سلطه، تهران، نشر مصدق.
31
− تفرشی، مجید و محمود طاهر احمدی (1371)، گزارشهای محرمانه شهربانی 26-1324، جلد 1، تهران، نشر سازمان ملی اسناد.
32
− جمالزاده، محمدعلی (1384)، گنج شایگان، تهران، نشر سخن.
33
− خامهای، انور (1372)، خاطرات سیاسی دکتر انور خامهای، تهران، نشر گفتار.
34
− خامهای، انور (1381)، سالهای پر آشوب، تهران، نشر فرزان روز.
35
− خلیلیخو، محمد رضا (1373)، توسعه و نوسازی ایران در دوره رضا شاه، تهران، جهاد دانشگاهی.
36
− زنگی آبادی، فریبا (1387)، سیر تحول نساجی در ایران از آغاز تا کنون، کرمان، نشر ودیعت.
37
− زهیری، علیرضا (1379)، عصر پهلوی به روایت اسناد، قم، دفتر نشر و پخش معارف.
38
− عیسوی، چارلز (1362)، تاریخ اقتصادی ایران، قاجاریه1215- 1332، ترجمه یعقوب آژند، تهران، نشر گستره.
39
− فاتح، مصطفی (1335)، پنجاه سال نفت ایران، تهران، نشر شرکت سهامی چهر.
40
− فلور، ویلم (1371)، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران (اتحادیههای کارگری و قانون کار در ایران)، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران، نشر توس.
41
− محبوبی اردکانی، حسین (1357)، تاریخچه مؤسسات تمدنی جدید در ایران، جلد2، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
42
− والسیلیف، الکسی (1358)، مشعلهای خلیج فارس، ترجمه سیروس ایزدی، تهران، نشر کتابهای جیبی.
43
مقالات
44
− احتشامی، ابوالحسن (دی 1321)، «کارخانجات نساجی»، مجله اقتصاد، اداره انتشارات و مطبوعات وزارت بازرگانی پیشه و هنر، سال پنجم، شماره دهم.
45
− رشیدی، علی (اسفند 1370)، «اوضاع اقتصادی و سیاستهای پولی و ارزی ایران در سالهای جنگ جهانی دوم»، مجله اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره 54.
46
− سیمبر، فرشید (خرداد1387)، «هشتاد سال امتیاز نفتی»، ماهنامه اندیشه و تاریخ سیاسی ایران معاصر، سال 7، شماره 69.
47
− شجاعی دیوکلائی، سیدحسن (تابستان 1389)، «پیامدهای جنگ جهانی دوم بر سیاست صنعتی سازی در ایران»، فصلنامه تاریخ ایران، شماره 65.
48
− صدر نبوی، رامپور (1369)، «وضع صنایع ایران در جنگ دوم جهانی»، مجله تحقیقات جغرافیایی، شماره 18.
49
− «صنعت قند سازی»، نامه اقتصاد و بازرگانی، اداره نشریات وزارت بازرگانی و پیشه و هنر، تهران، شهریور و مهر 1321.
50
− کسمائی، علی اکبر (دی 1321)، «اقتصاد و جنگ»، مجله اقتصاد، اداره انتشارات و مطبوعات وزارت بازرگانی پیشه و هنر، سال پنجم، شماره دهم.
51
− کیوانی، فرخ (دی 1321)، «کارخانجات گلیسیرین و صابون»، مجله اقتصاد، اداره انتشارات و مطبوعات وزارت بازرگانی پیشه و هنر، سال پنجم، شماره دهم.
52
مطبوعات
53
− اطلاعات، شماره 3802، 1 اسفند 1320.
54
− اطلاعات، شماره 5155، 5 اردیبهشت 1322.
55
− اطلاعات، شماره 6057، 26 اردیبهشت 1325.
56
− باختر، شماره 266، 9 اردیبهشت 1323.
57
− جبهه، شماره 160، 5خرداد1325.
58
− داد، شماره266، 6 مهر1323.
59
− رعد امروز، شماره 144، 7 اردیبهشت 1323.
60
− صدای ایران، شماره 81، 28 خرداد 1321.
61
− ظفر، شماره 397، 21 آبان 1325.
62
− ندای حقیقت، شماره14،4 بهمن1324.
63
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی دلایل منازعه ایران و انگلیس بر سر حق حاکمیت بحرین و چگونگی استقلال بحرین (۱۸۵۳- ۱۹۷۱م)
مسأله جزایر و بنادر خلیجفارس بهدلیل سیاستهای استعماری انگلستان و پافشاریهای شدید این کشور بر مواضع استعماری خود، بهویژه در موضوع بحرین، مهمترین عامل در منازعه دو کشور طی دو سده اخیر تا 1971م. بود. انعقاد معاهدات امنیتی انگلستان و شیوخ در سال ۱۸۵۳میلادی، مهمترین بهانه مامورین سیاسی انگلستان برای رد ادعاهای ایران بود، با این وجود تا دهه 1960م. ایران هرگز از حق حاکمیت خود بر بحرین دست برنداشت. به دنبال تغییر در شرایط جهانی و منطقهای و لزوم حل مسائل مرزی و اعلام خروج انگلستان از منطقه، تغییر شگرفی در دیدگاه دولتمردان و مذاکرهکنندگان ایرانی و انگلیسی ایجاد شد و به یکباره موضوع استقلال بحرین مطرح گردید. در نهایت مسأله بحرین پس از موافقت ایران و ارجاع مسأله به همهپرسی در 1971م. با استقلال بحرین از ایران به پایان رسید.این پژوهش با روشی توصیفی و تحلیلی و با بهرهگیری از اسناد و مدارک کتابخانهای و آرشیوی به دنبال پاسخ به این سؤال اساسی است که زمینه تنش میان انگلیس و ایران در مسأله حاکمیت بحرین چه بود و چه عواملی در تصمیم حکومت پهلوی در دست برداشتن از حق حاکمیت ایران بر بحرین نقش داشت و در نهایت منجر به استقلال بحرین در ۱۹۷۱م. گردید؟ پیش فرض اصلی این تحقیق بر اهمیت همزمان تغییر روابط بینالمللی پس از جنگ دوم جهانی و همچنین تغییر سیاستهای منطقهای و داخلی ایران تأکید دارد.یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهد که ضعف روزافزون انگلستان در تامین منافع سیاسی و اقتصادی خود در شرق تنگه سوئز، ظهور دو ابرقدرت شوروی و ایالات متحده آمریکا و آغاز جنگ سرد و همچنین رشد جریانات سیاسی و ملیگرا در منطقه از جمله عوامل مهم بینالمللی؛ و تغییر شرایط داخلی ایران و تلاش برای ژاندارمی منطقه راه را برای حل نهایی مسأله و استقلال بحرین فراهم کرد.
https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_8877_8579d5b1ab5f2ad7dd434e010bc4b5db.pdf
2019-03-21
29
56
10.22034/jiiph.2019.8877
بحرین
ایران
انگلستان
خلیجفارس
حاکمیت
ابوذر
خسروی
khosravi_abozar@yahoo.com
1
دانشگاه سلمان فارسی- کازرون- ایران
LEAD_AUTHOR
محمدامیر
شیخ نوری
dorodba2004@yahoo.com
2
استاد تاریخ دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
AUTHOR
- احمدی، حمید (بیتا)، تاریخ نیم قرن نیروی دریایی نوین ایران، بینا، بیجا.
1
- افشار سیستانی، ایرج (1376)، جغرافیای تاریخی دریای پارس، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
2
- العیدروس، محمد حسن (2002)، الجزر العربیه و الاحتلال الایرانی نموذج للعلاقات العربیه الایرانیه، دارالعیدروس للکتاب حدیث.
3
- الهی، همایون، (1365)، اهمیت استراتژیکی ایران در جنگ جهانی دوم، چاپ اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
4
- امامی، محمدعلی، (1372)، بررسی سیر طرحهای امنیتی خلیجفارس، مجموعه مقالات سومین سمینار بررسی مسائل خلیجفارس، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
5
- امیری، عباس، (1355)، خلیجفارس و اقیانوس هند در روابط بینالملل، چ اول، تهران: موسسه پژوهشهای فرهنگی.
6
- امین، سیدحسن، (138۴)، «جدایی بحرین از ایران». ماهنامهی چشمانداز ایران.
7
- جعفری ولدانی، علی اصغر (1376)، نگاهی تاریخی به جزایر ایرانی تنب و ابوموسی، تهران: وزارت امور خارجه، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
8
- چامسکی، نوام، (1371)، موانع دموکراسی، ترجمه مهوش غلامی، تهران: شهر آب.
9
- حافظنیا، محمدرضا. (1371)، خلیج فارس و نقش استراتژیک تنگه هرمز، تهران: انتشارات سمت.
10
- داک، آنتونی جان (۱۳۵۷)، امارات خلیج فارس، ترجمه مهدی مظفری، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
11
- راثل، آندرو و دیگر نویسندگان، (1382)، یک سیستم امنیتی جدید برای خلیجفارس ویژه دکترین امنیت ملی آمریکا در خلیجفارس، چاپ اول، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بینالملل.
12
- رایین، اسماعیل (1350)، دریانوردی ایرانیان، جلد دوم، تهران: بینا.
13
- رسایی، فرجالله، (بیتا)، دو هزار و پانصد سال بر روی دریاها، تهران: ستاد فرماندهی نیروی دریایی ارتش شاهنشاهی.
14
- رمیحی، محمد، (1976)، البحرین مشکلات تغییرال سیاسی و الاجتماعی، بیروت: دار ابنخلدون.
15
- زاهدی، اردشیر، (1381)، خاطرات، تهران: چاپ محمود طلوعی.
16
- زرگر، علی اصغر (1372)، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در دوره رضاشاه، ترجمه کاوه بیات، تهران: پروین.
17
- زندفرد، فریدون، (1379)، ایران و جهان پرتلاطم: خاطراتی از دوران خدمت در وزارت امور خارجه، تهران: شیرازه.
18
- سعید وزیری، منوچهر، (1378)، جستوجو در گذشته، تهران: زریاب.
19
- سیف افجهای، معصومه، (1376)، بحرین، تهران: وزارت امور خارجه (دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی)
20
- شیخ الاسلامی، جواد (1379)، صعود و سقوط تیمورتاش (به حکایت اسناد محرمانه وزارت خارجه انگلیس)، تهران: توس.
21
- شیخنوری، محمدامیر؛ خسروی، ابوذر، (1392)، «تیمورتاش و بحرین»، مجله پژوهشهای تاریخی، دوره جدید، سال پنجم، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. شماره چهارم (پیاپی 20)، سال چهل و نهم.
22
- عاقلی، باقر، (۱۳۶۹)، روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی، تهران: نشر گفتار
23
- علم، امیراسدالله، (1371)، یادداشتهای علم، به کوشش علینقی عالیخانی ، تهران: کتابسرا.
24
- علیزاده، حسن، (1384)، بررسی تحلیلی و توصیفی روابط ایران و مصر، تهران: مرکز اسناد و خدمات پژوهشی وزارت امور خارجه.
25
- فرمانفرماییان، منوچهر، (1377)، خون و نفت (خاطرات یک شاهزاده ایرانی)، ترجمه مهدی حقیقت خواه، چاپ دوم، تهران: ققنوس.
26
- قاسمیان، سلمان، (1390)، نقدی بر مباحث تاریخی کتاب الجزر الثلاث المحتله لدوله الامارات العربیه المتحده، در پژوهشنامه خلیجفارس، تهران: خانه کتاب.
27
- مجتهدزاده، پیروز، (1349)، شیخنشینهای خلیجفارس، چاپ اول، تهران: موسسه مطبوعاتی عطائی.
28
- مجتهدزاده، پیروز، (1371)، جغرافیای سیاسی تنگه هرمز: توسعه تدریجی نقش ایران، اصفهان: سفیر.
29
- مجتهدزاده، پیروز(۱۳۸۲)، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، تهران: انتشارات سمت.
30
- نجاتی، غلامرضا (1371)، تاریخ سیاسی 25 ساله ایران، ج 1، تهران: انتشارات رسا.
31
- نخله، امیل، (1359)، روابط آمریکا و اعراب در خلیجفارس، ترجمه کارو، چاپ اول، تهران: سروش.
32
- نیک ضمیر، عباس؛ حجتی، احسانالله، (1382)، امنیت خلیجفارس تهدیدها و راهبردها، تهران: پرسمان.
33
- وثوقی، محمدباقر، (1384)، تاریخ خلیجفارس و ممالک همجوار، تهران: سمت.
34
- ویلسون، سر آرنولد، (1366)، خلیجفارس، ترجمه محمد سعیدی، چاپ اول، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
35
- هایت، وارد، (1352)، قدرتهای جهانی در قرن بیستم، ترجمه جلال رضایی راد، چاپ اول، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
36
- هنری. و و فیلد، وستیل، (1366)، تاریخ اروپا از سال 1815 به بعد، ترجمه فریده قرچهداغی، چاپ اول، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
37
- بلگریو، سر چارلز، (۱۳۶۹)، سفرنامه دریایی لاخ، ترجمه حسین ذوالقدر، تهران: انتشارات آناهیتا
38
- روابط خارجیایران در سال1349 (بیتا)، انتشارات وزارت امور خارجه.
39
- روابط خارجی ایران در سال 1350 (بیتا)، انتشارات وزارت امور خارجه.
40
اسناد
41
- سازمان اسناد ملی ایران
42
سند شماره 240013877-316، ش21
43
سند شماره 240013877-316، ش31
44
سند شماره 240008304، 305 ژ3آآ1،24/4/1327
45
- اسناد وزارت امور خارجه ایران
46
صندوق23، سند 15، ش43118
47
1306، ج44، ص 17
48
1326، ک134، ص 50-17
49
- مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی.
50
4/11/1331، دوره 17، جلسه 68
51
1327، دوره ۱۵، جلسه62
52
روزنامهها و مجلات
53
- روزنامه حبلالمتین
54
۱۳۰۳، شماره ۱۴: 20-18
55
1306، شماره۱۲: 18-16
56
۱۳۰۶، شماره۱۳: 12-11
57
- روزنامه اطلاعات
58
1306، شماره 411: ۱
59
1331، شماره 7792،: 1
60
۱۳۳۱، شماره 7793 :3
61
۱۳۳۱، شماره7827: 4
62
۱۳۳۲، شماره 8112: 1
63
۱۳۳۲، شماره 8113 :2
64
۱۳۳۱ ، شماره8019: 4
65
۱۳۳۲، شماره 7839
66
سال27، شماره7839،: 3
67
- ماهنامهی ایرانمهر، (1382)، به سردبیری سیدحسن امین، شمارهی 2.
68
- مجله سیاست خارجی، (1366)، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، شماره3.
69
منابع لاتین
70
- Adamiyat, Fereydoun, (1954), Bahrain Islands: A Legal and Diplomatic Study of the British - Iranian Controversy. New York: F. A. Pager.
71
- Amirahmadi, Hooshang (1996), Small Island, Big Policies. The Thanb’s and Abumusa in the Persian Gulf. New York: Martins Press.
72
- Document on British foreign policy 1919-1939, series IA, vol.VII, no, 371.
73
- Kelly , J. B.(1957), The Persian Claim to Bahrain, International Affairs (Royal Institute of International Affairs 1944), Vol. 33.
74
- Ross, dennize,(1984),.the soviet and the Persian Gulf, political science quartery, vol.44, no.4
75
- Schofield, Richard N, (1993-1997), Arabian boundaries, London: arcive edition.
76
- Toye, P. L. (1993), The lower Gulf Islands: Abumusa and the Tanbs, Archive Editions, an imprint of Archive international Group.
77
- Wright, Sir Denis (1991), 'Ten Years in Iran – Some Highlights.' Asian Affairs 22(3), pp. 259-71.
78
- Wright, Sir Denis (۱۹۶۸), The English amongst the Persians, London: Heinmann.
79
- Yodfat, A and Abram (1977), the direction of the Persian gulf the soviet union and the Persian gulf, united start, frank CASs.
80
- cordesman, Anthony.H,1984, the gulf and the search for strategic stability, boulder, westwiew press and London man sell pub.
81
ORIGINAL_ARTICLE
وزارت تبلیغات آلمان و سازمان پرورش افکار
در سالیان اخیر پژوهشهایی در باره الگوپذیری سازمان پرورش افکار از وزارت تبلیغات آلمان انجام شده است. با این همه در مورد تأثیر احتمالی ساختار و فعالیتهای وزارت تبلیغات آلمان در زمان هیتلر بر شکلگیری و فعالیتهای سازمان پرورش افکار ایران در دوره رضا شاه پهلوی، اثر مستقلی به چاپ نرسیده است. مقاله حاضر بخشی از اسناد آلمانی و ایرانی موجود در زمینه روابط دو دولت را در این دوران (1320/1304-1941/1925) مورد بررسی قرار داده و این احتمال را مورد ارزیابی قرار میدهد.این مقاله در صدد است به این سؤال پاسخ دهد که احتمال اثرپذیری و الگوگیری سازمان پرورش افکار از وزارت تبلیغات آلمان بهلحاظ ساختاری و رویکردهای فرهنگی به چه میزانی است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که سازمان پرورش افکار بنا بر مقتضیات سیاسی، فرهنگی و تاریخی تا اندازه زیادی با الگوبرداری از برنامههای مشابه در وزارت تبلیغات آلمان شکل گرفته و از آن متأثر بوده است. این اثرات در دو مورد الگو برداری از سبک زندگی غربی و ترویج تمامیت خواهی سیاسی شاخصتر است.
https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_8899_8c45de4946505256fc9582e40e26a341.pdf
2019-03-21
57
88
10.22034/jiiph.2019.8899
وزارت تبلیغات آلمان
سازمان پرورش افکار
گوبلز
هیتلر
رضا شاه
فرهنگ
محمد
سلماسی زاده
msalmasizadeh@tabrizu.ac.ir
1
هیات علمی/ دانشگاه تبریز
LEAD_AUTHOR
عباس
قدیمی قیداری
ghadimi@tabrizu.ac.ir
2
هیات علمی/ دانشگاه تبریز
AUTHOR
رضا
دهقانی
rdehghani@ut.ac.ir
3
هیئت علمی/ دانشگاه تبریز و مامور به خدمت در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران
AUTHOR
بیژن
پروان
bparvan@yahoo.com
4
تاریخ.آموزش و پرورش.بجنورد.ایران
AUTHOR
− آرشیو اسناد و کتابخانه ملی ایران(ساکما)، سند شماره 260000802.
1
− اساسنامه سازمان پرورش افکار؛ مصوب هیئت وزیران، مورخ دوازدهم دی ماه 1317ش.
2
− اسناد بایگانی دانشگاه بن- بخش ایران- در آلمان. شهر بن. بستههای37-7، باندهای9-1، تاریخ های41-1915. شماره پروندههای (A,B,C,D,VA,VB,VC,VD).
3
− اسنادی از تاریخچه رادیو در ایران(1345-1318ﻫ.ش)، به کوشش علیرضا اسماعیلی و دیگران (1379)، معاونت خدمات مدیریت و اطلاع رسانی دفتر رئیس جمهور، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
4
− اسنادی از موسیقی، تئاتر و سینما در ایران(57-1300ﻫ.ش)، به کوشش علی اکبر علی اکبری و ایرج محمدی(1379)، معاونت خدمات و مدیریت اطلاع رسانی دفتر رئیس جمهور، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جلد اول.
5
− دلفانی، محمود (1375)، فرهنگ ستیزی در دوره رضاشاه؛ اسناد منتشرنشده سازمان پرورش افکار 20-1317، تهران، سازمان اسناد ملی ایران.
6
− شعبانی، رضا (1371)، خشونت و فرهنگ؛ اسناد کشف حجاب در دوره رضاشاه، با مقدمه غلامحسین زرگری نژاد، تهران، سازمان اسناد ملی ایران.
7
− گزیده اسناد روابط ایران و آلمان، به کوشش مینا ظهیرنژاد ارشادی (1377)، جلد2، تهران، انتشارات اداره اسناد دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
8
− گزیده اسناد روابط ایران و آلمان، به کوشش مینا ظهیرنژاد ارشادی(1377)، جلد3، تهران، انتشارات اداره اسناد دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
9
− مجموعه آئین نامههای سازمان پرورش افکار و نخستین رشته سخنرانیهای پرورش افکار، دبیرخانه سازمان پرورش افکار، 1318.
10
− مجموعه سخنرانیهای آموزشگاه سازمان پرورش افکار، تهران، دبیرخانه سازمان پرورش افکار، 1318.
11
منابع فارسی
12
− آبراهامیان، یرواند (1379)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل محمدی و محمدابراهیم فتاحی ولیلایی، چاپ پنجم، تهران، نشرنی.
13
− آوری، پیتر (1377)، تاریخ معاصر ایران، ترجمه احمد رفیعی مهرآبادی، تهران (3 جلد)، انتشارات عطایی.
14
− افشار، ایرج (1372)، زندگی طوفانی؛ خاطرات سید حسن تقی زاده، چاپ دوم، تهران، انتشارات علمی.
15
− اکبری، محمدعلی (1383)، تبارشناسی هویت جدید ایرانی : عصر قاجار و پهلوی اول، تهران، نشر علمی و فرهنگی.
16
− بامداد، مهدی (1378)، شرح رجال ایران در قرنهای 12، 13و 14هجری، چاپ پنجم، تهران، نشر زوار.
17
− بهنام، جمشید (1379)، برلنیها، اندیشمندان ایرانی در برلن، تهران، چاپ اول، انتشارات فرزان.
18
− بهنود، مسعود (1374)، از سید ضیاء الدین تا بختیار، تهران، چاپ ششم، انتشارات جاویدان.
19
− جعفری، داریوش (1385)، دولت مدرن و یکپارچگی ملی در ایران1320-1300، تهران، تمدن ایرانی.
20
− چلکوفسکی، پیتر (1990)، شاهنامه فردوسی و تبلیغات انگلیسی، ایران شناسی، ج2.
21
− حجتی، ابوالمجد (1377)، عبور از عهد پهلوی در گیرو دار دو فرهنگ، مشاهدات و خاطرات پروفسورابوالمجد حجتی، چاپ اول، تهران، نشرمحسن.
22
− دربیکی، بابک (1382)، سازمان پرورش افکار، چاپ اول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
23
− دلفانی، محمود (1375)، فرهنگ ستیزی در دوره رضاشاه (اسناد منتشرنشده سازمان پرورش افکار)1320-1317 هجری شمسی، چاپ اول، تهران، انتشارات سازمان اسناد ملی ایران.
24
− ذاکر اصفهانی، علیرضا (1386)، فرهنگ و سیاست ایران در عصرتجدد (1300-1320ش)، چاپ اول، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
25
− ساتن، الول ال. پی (1337)، رضاشاه کبیر یا ایران نو، ترجمه عبدالعظیم صبوری، تهران، بینا.
26
− سپانلو، محمدعلی (1381)، نویسندگان پیشرو ایران، مروری بر قصه نویسی، رمان نویسی، نمایشنامه نویسی و نقد ادبی، چاپ ششم، تهران، انتشارات نگاه.
27
− سیاسی، علی اکبر (1386)، گزارش یک زندگی، ج1، چاپ اول، تهران، انتشارات اختران.
28
− عاقلی، باقر (1370)، خاطرات یک نخست وزیر( احمد متین دفتری)، چاپ دوم، تهران، انتشارات علمی.
29
− کتاب اول ابتدایی (1316)، تهران، وزارت معارف.
30
− کتاب دوم ابتدایی (1319)، تهران، وزارت معارف.
31
− کرونین، استفانی (1377)، ارتش و تشکیل حکومت پهلوی در ایران، ترجمه غلامرضا علی بابایی، چاپ اول، تهران، انتشارات خجسته.
32
− مارتین، برادفورد جی (1368)، تاریخ روابط ایران و آلمان، ترجمه آزاد، پیمان و امید، علی، چاپ اول، تهران، مؤسسه پیک ترجمه و نشر.
33
− مختاری اصفهانی، رضا (1388)، تاریخ اجتماعی رادیو در ایران، تهران، انتشارات طرح آینده.
34
− مک لی لاند، چارلزئی و استیون پی، اسکر (1374)، فرهنگ آلمان پس از جنگ، ترجمه حسین گرشاسبی، چاپ اول، تهران، ناشر مرکز مطالعات تحقیقات فرهنگی بین المللی.
35
− میراحمدی، مریم (1366)، پژوهشی در تاریخ معاصر ایران، برخورد شرق و غرب در ایران (1950-1900)، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی.
36
− میرعابدینی، حسن (1383)، صدسال داستان نویسی ایران، چاپ سوم، تهران، نشر چشمه.
37
− هدایت (مخبرالسلطنه)، حاج مهدی قلی خان (1375)، خاطرات و خطرات، تهران، انتشارات زوار.
38
مقالات فارسی
39
− اردیزی، فرج الله (پائیز1391)، «تبلیغات در جنگ اول و دوم جهانی و جنگ ویتنام»، فصلنامه عملیات روانی، سال نهم، شماره 34.
40
− افشار، محمود (1304)، «مطلوب ما وحدت ملی ایران»، مجله آینده، سال نخستین، شماره اول، جلد اول.
41
− اکبری، محمدعلی (تابستان و پائیز1391)، «پروژه ملت سازی؛ آموزش تاریخ در کتابهای درسی عصر پهلوی اول»، تاریخ ایران، شماره 12.
42
− اکبری، محمدعلی و معصومه شکورستاری (بهار1393)، «وجوه کانونی ایرانیت در متون درسی عصر پهلوی (کتب تاریخ، جغرافیا وادبیات فارسی)»، پژوهش نامه انجمن ایرانی تاریخ، سال پنجم، شماره نوزدهم.
43
− انتخابی، نادر (مرداد1385)، برلنیها و مسئله تجدد در ایران، بخارا، شماره25.
44
− پروین، ناصرالدین (مهر و آبان 1390)، «ابزارهای تبلیغاتی فارسی زبان گوبلز؛ رادیو برلین و مجله جهان نو»، سال چهاردهم، شماره 83.
45
− دلفانی، محمود (بهار و تابستان 1375)، «سازمان پرورش افکار؛ جستاری بر سازمانها و سیاستهای فرهنگی ایران در دوره رضاشاه»، مجله گنجینه اسناد، شمارههای 21و22.
46
− عباسی، مسلم (بهار 1387)، «نامه فرنگستان و فکر تجدد آمرانه»، مجله یاد، شماره 87.
47
نشریات
48
− ایرانشهر، سال سوم، ش ۱و۲، ۱۲۹۳ ه.ق
49
− ایرانشهر، سال دوم، شماره ۴، ۱۳۴۲ه.ق
50
− ایرانشهر، سال4، شماره5، مرداد ماه 1305ش.
51
− تایم (هفته نامه)، شماره 17، 1938م.
52
− نامه فرنگستان، سال1، شماره1، اول ماه مه 1924م.
53
− نامه فرنگستان، سال1، شماره8-7، نوامبر و دسامبر1924
54
− علم وهنر، سال ششم، شماره1، مهر1306. اکتبر1927
55
ENGLISH SOURSES
56
− Devos, Bianca, Werner, Christoph. (2014), Culture and Cultural Politics Under Reza Shah: The Pahlavi State New Bourgeoisie and the Creation of a Modern Society in Iran,
57
− Routledge: Taylor @ Francis Group, LONDON AND NEWYORK. First Published.
58
− Herma, Hans. (1943), GOEBBLES CONCEPTION OF PROPAGANDA
59
− Source: Social Research, Vol-10-No, 2.pp.200-218. Published by: The New School
60
− Rafi, Mohammad. (2015), Die deutsche Kulturarbeit und ihr Einfluss auf den iranischen Nationalismus.
61
− English Articles:
62
− Doob, Leonard.W.(Autumn,1950), Goebbels Principles of propaganda. Oxford Journals.
63
− Source: The Public Opinion Quarterly, vol.14,No.3.pp.419-442.
64
− Published by: Oxford University Press on the Amrican Association for public opinion Research.2015.
65
− Kres, Ernst. (2015), German Propaganda Instruction of 1933.
66
− Source: Social Research, vol.9, No.1 ( February 1942), pp.46-81.
67
− Published by: The New School.
68
− Kuntzel, Matthias. (2010), Iranian Antisemitism Stepchild of German National Socialism, Stanford University Press, Journal Of Foreign Affairs, IV:1.
69
ORIGINAL_ARTICLE
پژوهشی درباره جایگاه کُردهای جزیره و دیاربکر در حکومت آققویونلو
اتحادیه آققویونلو از جمله حکومتهایی بود که باخاستگاه عشایری در ایران روزگار پس از سقوط ایلخانان در منطقه دیاربکر نشو نما یافته و برای مدتی نیز موفق به سلطه در نواحی مرکزی شدند. از سویی کُردها بهعنوان جمعیت غالب در مناطق جزیره و دیاربکر، همچون ترکمانان هویتی عشیرتی و ساختاری قبیلهای داشته و در پیوند با حکومت آق قویونلو در آن مقطع تاریخی نقش سیاسی مؤثری ایفا کردند.از آنجایی که قبایل کُرد در تحولات سیاسی این روزگار تأثیرگذار بودند، میتوان این پرسش را مطرح کرد که نقش سیاسی کُردها در مناسبات قدرت میان حکومت آققویونلو و رقبای سیاسی ایشان چه بوده است؟ چه عواملی در واگرایی و همگرایی آنها در پیوند با این قدرت فائقه تاثیرگذار بوده است؟نتایج این تحقیق نشان میدهد که قبایل کُرد در دولت آققویونلوها، نقش فعالانهای داشته و سیاست بهره جویانهای را پیش گرفتند و موفق شدند تا با برقراری ارتباط حسنه با آق قویونلوها در تشکیلات حکومتی و مناصب نظامی آنها جایگاه قابل توجهی بدست آورند. قدرتهای محلی کُرد در منطقه با توجه به قدرت و نیروی نظامی و سیاسی ایشان، در اتحادیه آققویونلو به کار گرفته شدند و در تأسیس، تحکیم و توسعه این حکومت به اندازه چشمگیری تأثیر داشتند. همچنین عناصر مختلفی از جمله دوری جغرافیایی به مرکز قدرت آققویونلو و نیز میزان توان نظامی و سیاسی ایشان در واگرایی و همگرایی ایشان تأثیر گذار بوده است.
https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_8900_7f70106422c3353a2d37366c4d0b912e.pdf
2019-03-21
89
108
10.22034/jiiph.2019.8900
قبایل کُرد
امارت های کُرد نشین
آق قویونلو
مناسبات سیاسی
اتحادیههای نظامی
یزدان
فرخی
y_farrokhi@pnu.ac.ir
1
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
آرش
امین پور
arashamini444@yahoo.com
2
آموزش پرورش
AUTHOR
- ابن عربشاه (1356)، زندگی شگفت آور تیمور، ترجمه محمد علی نجاتی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
1
- اقبال آشتیانی، عباس (1380)، تاریخ ایران پس از اسلام، تهران: نامک.
2
- بیرقدار، محمد (2009)، ادریس بدلیسی، ترجمه شوکور موسته فا، اربیل: ئاراسز.
3
- بدلیسی، شرف خان بن شمس الدین (1377)، شرف نامه (تاریخ مفصل کُردستان)به اهتمام ولادیمیر ولییامینوف زرنوف، تهران: اساطیر.
4
- پور محمدی املشی، نصرالله و سورنی، برومند (1392)، حیات سیاسی امرای کُرد از زوال ایلخانان تا برآمدن صفویان، پژوهشنامه تاریخ های محلی، تهران، سال اول، شماره دوم، بهار و تابستان، صص114-128.
5
- حافظ ابرو،شهاب الدین عبدالله خوافی (1372)، زبده التواریخ، مقدمه، تصحیح و تعلیقات سیدکمال حاج سید جوادی، تهران: نشرنی و سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
6
- حسن زاده، اسماعیل (1390)، ساختار ایلی حکومتهای ترکمان و بیثباتی سیاسی، تاریخ ایران، شماره 5/68.
7
- خنجی اصفهانی، فضل الله روزبهان (1382)، تاریخ عالم آرای امینی، تصحیح محمد اکبر عشیق، تهران: میراث مکتوب.
8
- دوانی، جلال الدین (1387)، «عرض سپاه اوزون حسن»، دفتر تاریخ، صص 75-131، جلد سوم، گردآوری ایرج افشار، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
9
- روحانی، بابامردوخ (1371)، تاریخ مشاهیر کُرد، به کوشش ماجد مردوخ روحانی، تهران: سروش.
10
- روملو،حسن بیگ (1384)، احسن التواریخ، به کوشش عبدالحسین نوایی، ج1، تهران: انتشارات اساطیر.
11
- روملو،حسن بیگ (1349)، احسن التواریخ، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
12
- رویمر، هانس روبرت رویمر (1385)، ایران در راه عصر جدید، ترجمه آذر آهنچی، تهران: دانشگاه تهران.
13
- زکی، محمدامین (1377)، کُرد و کُردستان، ترجمه حبیب الله تابانی، تبریز: انتشارات آیدین.
14
- سامی، شمسالدین (2008)، کورد و کوردستان له یهکهم ئه نسیکلوپیدیای تورکی له میژوودا، ترجمه احمد تاقانه، ههولیر: ئاراس.
15
- سفرنامههای ونیزیان در ایران (1381)، ترجمه منوچهر امیری، تهران: انتشارات خوارزمی.
16
- سمرقندی، کمال الدین عبدالرزاق (1383)، مطلع سعدین و مجمع بحرین، به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
17
- سومر، فاروق (1380)، اغوزها (ترکمنها)، ترجمه آنا دردی عنصری،تهران: انتشارات حاجی طلایی.
18
- سومر، فاروق (1369)، قراقویونلوها، ترجمه وهاب ولی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
19
- شامی، نظام الدین (1363)، ظفرنامه، به تصحیح فلیکس تاور، به کوشش پناهی سمنانی، تهران: بامداد.
20
- صفی زاده، صدیق (1378)، تاریخ کرد و کُردستان، تهران: آتیه.
21
- طهرانی، ابوبکر (1356)، دیاربکریه، به تصحیح و اهتمام نجاتی لوغال و فاروق سومر، تهران: کتابخانه طهوری.
22
- غفاری قزوینی، قاضی احمد (1343)، تاریخ جهان آراء، تهران: کتابفروشی حافظ.
23
- فرخی، یزدان و امینپور آرش (1393)، «پژوهشی درباره تعاملات سیاسی قبایل کُرد با اتحادیه نظامی قراقویونلو»، تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، سال هشتم، بهار و تابستان، 171-196.
24
- قزوینی، یحیی بن عبداللطیف (1386)، تصحیح میرهاشم محدث، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
25
- محمدی، آیت (1386)، سیری در تاریخ سیاسی کُرد، تهران: انتشارات پرسمان.
26
- منز، بئاتریس فوربز (1377)، برآمدن و فرمانروایی تیمور، ترجمه منصور صفت گل، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
27
- میرجعفری، حسین (1384)، تاریخ تیموریان و ترکمانان، تهران: انتشارات سمت و دانشگاه اصفهان.
28
- مینورسکی،ولادیمیر (1351)، «ایران در سده نهم هجری/پانزدهم میلادی»، ترجمه محمد باقر امیرخانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تبریز، ش102، س24.
29
- مینورسکی، ولادیمیر (1348)، «پژوهشی درباره امور نظامی و غیر نظامی فارس»، ترجمه حسن جوادی، مجله بررسیهای تاریخی، سال چهارم، شماره 1.
30
- وان برویین سن، مارتین (1378)، جامعه شناسی مردم کُرد (آغا، شیخ، دولت)، ترجمه ابراهیم یونسی، تهران: نشر پانیذ.
31
- هینتس، والتر (1377)، تشکیل دولت ملی در ایران، ترجمه کیکاوس جهانداری، تهران: نشر خوارزمی.
32
- یاسمی، رشید (1363)، کرد و پیوستگی نژادی و تاریخی او، تهران: امیرکبیر.
33
- یزدی، شرف الدین علی (1387)، ظفرنامه، تصحیح و تحقیق سید سعید میرمحمدصادق و عبدالحسین نوایی فر، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
34
- ینانچ، مکرمین خلیل (1375)، «جهانشاه»، ترجمه وهاب ولی، فصلنامه فرهنگ (ویژه تاریخ)، مجله تحقیقات تاریخی، شماره3.
35
- Minorsky. V, (1986), Kurds, Kurdestan, Encyclopedia of Islam, Second edition, Leiden: Brill, Vol: V, pp: 447-467.
36
- Minorsky. V& Bosworth. C.E, (2000), “Uzun Hasan” Encyclopedia of Islam, V.X, Leiden, Brill, p.963-967.
37
- Blau, Joyce, (2009), Kurdish language: ii. History of Kurdish studies, Encyclopedia of Iranica, available on:
38
- http://www.iranicaonline.org/articles/kurdish-language-ii-history-of-kurdish-studies.
39
- Oberling, Pierre, (2004), Kurdish Tribes, Encyclopedia of Iranica, available on: http://www.iranicaonline.org/articles/kurdish-tribes
40
- Savory, Roger, (1964), “The Struggle for Supremacy in Persia after the death of Tīmūr”, Vol 40, Jan, pp.35-65.
41
Woods, E. John, (1999), The Aqquyunlu: clan, confederation, empire, Salt Lake City, The University of Utah Press
42
ORIGINAL_ARTICLE
تحول هویت جغرافیایی از ایرانشهرمرکزی به مکهمرکزی در متون جغرافیایی قرون سوم تا پنجم هجری
از جمله نمودهای بارز تغییر نگرش ایرانیان از هویت سرزمینی بهسوی هویت دینی و مذهبی را میتوان در خط سیر جغرافیانگاریِ مؤلفان متون جغرافیایی قرون سوم تا پنجم هجری مشاهده کرد. پژوهش حاضر با روش تاریخی به بررسی این تألیفات براساس مبانی نظری چون؛ «مطالعه میان متنی» و همچنین کنکاش نقش «جهانبینی» جغرافیدانان در این روند تحولی، طی سدههای مورد بحث دست یازیده است. نتایج پژوهش در متون جغرافیایی حاکی از آن است که مفهوم هویت از جنبه سرزمینی در سدهی سوم هجری به جنبه دینی و معنوی در قرون چهارم و پنجم هجری تغییر یافتهاست. بدینصورت که جغرافیدانان در قرن سوم هجری با تأکید بر جغرافیای ایرانشهر (آسورستان) یا حوزهی عراق و ایران امروزی، آن را به مثابه مهمترین اقلیم از اقالیم هفتگانه قلمداد نموده و در جایگاه نخست توصیف قرار میدادند. اما با آغاز سدهی چهارم هجری و همزمان با گسترش اسلام و رشد گرایشهای مذهبی اسلامی و حاکمیت سلسلهها و دودمانهای همعقیده با دستگاه خلافت بویژه در قرن پنجم هجری، مکه و سرزمین وحی بهجهت تقدسی که داشت از اهمیت بیشتری برخوردار شد. بنابراین، مقایسه متنهای جغرافیایی قرون سوم تا پنجم هجری یک روند تحولی از اندیشه جغرافیایی «ایرانشهرمرکزی» بهسوی «مکهمرکزی» را نشان میدهد. در واقع تفکر ایرانشهرمرکزی در قرن سوم که خود گویای نوعی از خودآگاهی قومی و سرزمینی در حال افول بهشمار میرفت، در سدهی چهارم و پنجم هجری دیگر توان ادامه حیات به صورت قبل را نداشته و جای خود را به نگرش اسلامی «مکه مرکزی» داد.
https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_8901_f537cb3eaebb3e062e8b548da7dcd251.pdf
2019-03-21
109
126
10.22034/jiiph.2019.8901
متون جغرافیایی
قرون سوم تا پنجم هجری
ایرانشهرمرکزی
مکهمرکزی
سیدابوالقاسم
فروزانی
foroozani_s_a@yahoo.com
1
هیات علمی/ دانشگاه شیراز
LEAD_AUTHOR
اکبر
حکیمی پور
akbarhakimipour@yahoo.com
2
دکتری تاریخ دانشگاه شیراز
AUTHOR
- ابنحوقل، ابوالقاسم محمدبن حوقل بغدادی (1345)، صورة الارض، ترجمه جعفر شعار، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
1
- ـــــــــــــــــــــــــ (1938م)، صورة الارض، دو جلد، بیروت: دار صادر.
2
- ابنخردادبه، ابوالقاسم عبیدالله بن عبدالله (1889م)، مسالک و ممالک، ترجمه سعید خاکرند، بیروت: دارصادر افست لیدن.
3
- ابنخلدون، عبدالرحمن (1375)، تاریخ ابنخلدون (مقدمه)، ترجمه محمد پروین گنابادی، دو جلد، تهران: علمی و فرهنگی.
4
- ابنرسته، ابوعلی احمدبن عمر رستة اصفهانی (1365)، اعلاق النفیسه، ترجمه و تعلیق حسین قره چانلو، تهران: امیرکبیر.
5
- ابنالجوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی (1359ه.ق)، المنتظم فی التاریخ الملوک و الامم، حیدرآباد دکن: مطبعة دایرة المعارف العثمانیه.
6
- ابنالفقیه، ابوعبدالله احمدبن محمدبن اسحاق همدانی (1996م/1416)، البلدان، تحقیق یوسف الهادی، بیروت: عالم الکتب.
7
- ابوالشیخ عبداللهبن محمد (1412ق)، طبقات المحدثین باصبهان و الواردین علیها، محقق و مصحح عبدالغفور عبدالحق حسین باوشی، چهار جلد، بیروت: مؤسسة الرسالة.
8
- اصطخری، ابو اسحق ابراهیم بن محمد الفارسی (1368)، مسالک و ممالک، به اهتمام ایرج افشار، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
9
- ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1927م)، مسالک و الممالک، بیروت: دارصادر.
10
- الکاتب البغدادی، قدامة بن جعفر بن قدامة بن زیاد (1981م)، الخراج و صناعة الکتابه، محقق و مصحح محمد حسین زبیدی، بغداد: دار الرشید للنشر.
11
- آشوری، داریوش (1377)، عرفان و رندی در شعر حافظ (بازنگریستهی هستیشناسی حافظ)، تهران: مرکز.
12
- بولت، ریچارد (1364)، گروش به اسلام در قرون میانه، ترجمه محمدحسین وقار، تهران: نشر تاریخ ایران.
13
- بیرونی، ابوریحان محمدبن احمد (1352)، تحدید نهایات الأماکن لتصحیح مصافات المساکن، ترجمه احمد آرام، تهران: دانشگاه تهران.
14
- پاپلییزدی، محمدحسین، جهانبانی، روحانگیز (1381)، «هفت اقلیم»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال شانزدهم و هفدهم، شمارههای پیاپی 4 و1، زمستان و بهار، صص61-12.
15
- پوراحمد، احمد (1392)، قلمرو و فلسفه جغرافیا، تهران: دانشگاه تهران.
16
- پورداوود، ابراهیم (1356)، یادداشتهای گاتا، چ اول، تهران: دانشگاه تهران.
17
- تشنر، مقبول احمد (1368)، تاریخچه جغرافیا در تمدن اسلامی، ترجمه محمد حسن گنجی، تهران: بنیاد دائرة المعارف اسلامی.
18
- تفضلی، احمد (1380)، مینوی خرد، به کوشش ژاله آموزگار، تهران: توس.
19
- جیهانی، ابوالقاسم بن احمد (1368)، اشکال العالم، ترجمه علی بن عبدالسلام کاتب، با مقدمه و تعلیقات فیروز منصوری، چاپ اول، تهران: شرکت بهنشر، انتشارات آستان قدس رضوی.
20
- دادگی، فرنبغ (1380)، بندهشن، گزارنده (مترجم) مهرداد بهار، تهران: توس.
21
- صفا، ذبیح الله (1378)، تاریخ ادبیات در ایران، هشت جلد، تهران: فردوس.
22
- کاتب بغدادی، قدامة بن جعفربن قدامة بن زیاد (1370)، الخراج، ترجمه حسین قرهچانلو، تهران: البرز.
23
- کراچکوفسکی، ایگناتی یولیانوویچ (1379)، تاریخ نوشتههای جغرافیایی، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: علمی و فرهنگی.
24
- گلدمن، لوسین (1376)، جامعه، فرهنگ، ادبیات، ترجمه محمد جعفر پوینده، تهران: چشمه.
25
- مسعودی، علی بن حسین (1365)، التنبیه الاشراف، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: علمی و فرهنگی.
26
- ـــــــــــــــــــــــ (1374)، مروج الذهب و معادن الجوهر، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: علمی و فرهنگی.
27
- مطهری، مرتضی (1362)، خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران: صدرا.
28
- مقدسی، ابوعبدالله محمّد بن احمد (1361)، احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، ترجمه علینقی منزوی، دو جلد تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان.
29
- ناشناس (1372)، حدودالعالم من المشرق الی المغرب، با مقدمه بارتولد، تعلیقات مینورسکی، ترجمه میرحسینشاه، تصحیح و حواشی مریم میراحمدی- غلامرضا ورهرام، تهران: دانشگاه الزهرا.
30
- هرودوت (1336)، تاریخ هرودوت، ترجمه هادی هدایتی، ج1، تهران: دانشگاه تهران.
31
- یعقوبی، ابن واضح احمدبن ابی یعقوب (1347)، البلدان، ترجمه محمد ابراهیم آیتی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
32
- Attar, Samar (2005), "Muslimand Arab Perceptions of Europeansin Medieval Geograghical Literature", Arab Studies Quarterly, Vol. 27, No. 4, pp. 17-29.
33
- Pourahmad, Ahmad, Tavallai, Simin (2004), "The Contribution of Muslim Geographers to the Development of the Subject, Geography", Vol. 89, No. 2, April, pp. 140-144.
34
- Siddiqi, Akhtar Husain (1991), "The Impact of The Quran on The Development of Muslim Geigraghic Thouht, Islamic Studies", Vol. 30, No. 4, Winter, pp. 421-442.
35
Schoy, Carl (1924), "The Geography of the Moslems of the Middle Ages", Geographical Review, Vol. 14, No. 2 ,Apr, pp. 257-269
36
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تاریخی زمینههای آبادانی شهر یزد در دورهی تیموری
تیموریان به شهر و شهرنشینی توجّه و علاقه نشان دادند. در زمان آنها برخی از شهرها، مانند یزد، شیراز، هرات و سمرقند آباد، شکوفا و پررونق شدند. از این رو مطالعهی شهر و شهرنشینی و نقش تیموریان در تحوّل آن اهمّیت مییابد. این نوشتار میکوشد، ضمن پاسخ دادن به این پرسش که کدام عوامل زمینهساز آبادانی یزد در دورهی تیموری شد؟ بهصورت نمونهوار تصویری از شهر و شهرنشینی در دورهی تیموریان ارائه نماید. دیدگاه حکّام و کارگزاران تیموری نسبت به شهر را مشخّص کند و اهمّیت نقش بزرگان شهری در زمینهی رونق بخشیدن به شهرها را بیان نماید. نوع مطالعه در این پژوهش تاریخی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. شیوهی گردآوری اطلاعات کتابخانهای و اسنادی است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که توجّه و علاقهی فرمانروایان و عمّال حکومتی به عمران و آبادانی شهرها، به علاوهی توجّه اعیان، اشراف و بزرگان شهری به این موضوع در کنار وجود سرمایه و رونق اقتصادی موجود در محلّ از عوامل اصلی رونق گرفتن شهر و شهرنشینی در دورهی تیموریان بوده است.
https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_8902_b0b74f8753ae8653be98cde782d5b8ec.pdf
2019-03-21
127
153
10.22034/jiiph.2019.8902
ایران
تیموریان
شهر
شهرنشینی
یزد
آبادانی
کامبیز
امیراسمی
kambizamiresmi49@gmail.com
1
دانشگاه اصفهان
AUTHOR
ابوالحسن
فیّاض انوش
amir.anush2016@gmail.com
2
دانشیار تاریخ، دانشگاه اصفهان
LEAD_AUTHOR
فریدون
اله یاری
f.allahyari@ltr.ui.ac.ir
3
عضوهیئت علمی دانشگاه اصفهان
AUTHOR
- آکا، اسماعیل (1390)، تیموریان، ترجمه اکبر صبوری، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
1
- ابن بطوطه (1361)، سفرنامة ابن بطوطه، ترجمه محمدعلی موحد، جلد 1، چاپ سوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
2
- ابن بلخی (1374)، فارسنامه، توضیح و تحشیه منصور رستگار فسایی، چاپ اول، شیراز: بنیاد فارس شناسی.
3
- ابن عربشاه (1373)، زندگی شگفتآور تیمور، ترجمه محمدعلی نجاتی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
4
- اشرف، احمد (1359)، موانع تاریخی رشد سرمایه داری در ایران دورة قاجار، چاپ اول، تهران: زمینه.
5
- ـــــــــــ (1353)، «ویژگیهای تاریخی شهرنشینی در ایران دورة اسلامی»، نامة علوم اجتماعی، شمارة 4، دورة اول، (از ص 7 تا ص 49).
6
- اصطخری، ابواسحق ابراهیم (1347)، مسالک و ممالک، به کوشش ایرج افشار، چاپ اول، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
7
- افشار، ایرج (1374)، یادگارهای یزد، جلد 2، چاپ دوم، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
8
- باربارو، جوزافا، و دیگران (1349)، سفرنامههای ونیزیان در ایران، ترجمه منوچهر امیری، چاپ اول، تهران: خوارزمی.
9
- باستانی راد، حسن، «کوی (محلّه) در شهرهای ایرانی سدههای نخستین اسلامی»، پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، شماره 10، 1391 (از ص 1 تا ص 30).
10
- بوآ، لوسین (1389)، تاریخ مغول «تیموریان»، ترجمه محمود بهفروزی، چاپ دوم، تهران: آزادمهر.
11
- پولو، مارکو (1350)، سفرنامه، ترجمه حبیب الله صحیحی، چاپ اول، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
12
- تاکستن و دیگران (1384)، تیموریان، ترجمه یعقوب آژند، چاپ اول، تهران: مولی.
13
- جعفری، جعفربن محمدبن حسن (1343)، تاریخ یزد، به تصحیح ایرج افشار، چاپ دوم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
14
- جکسون، پیتر و لاکهارت، لورنس (1390)، تاریخ ایران کمبریج، ترجمه تیمور قادری، جلد 6 قسمت اول، چاپ دوم، تهران: مهتاب.
15
- حافظ ابرو (1372)، زبده التواریخ، مقدمه تصحیحات و تعلیقات سیدکمال حاج سیدجوادی، جلد 1، چاپ اول، تهران: نشر نی و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
16
- ____ (1378)، جغرافیای حافظ ابرو، تصحیح و تحقیق صادق سجادی، جلد 2، چاپ اول، تهران: میراث مکتوب.
17
- حسینی تربتی، ابوطالب (1342)، تزوکات تیموری، تهران: کتاب فروشی اسدی.
18
- حموی، یاقوت بن عبدالله (1380)، معجمالبلدان، ترجمه علی نقی منزوی، جلد 1، چاپ اول، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
19
- خواندمیر، غیاث الدین بن همام الدین (1372)، مآثر الملوک، به تصحیح میرهاشم محدث، چاپ اول، تهران: رسا.
20
- خیرآبادی، مسعود (1376)، شهرهای ایران، ترجمه حسین حاتمی نژاد و عزت الله مافی، چاپ اول، مشهد: نیکا.
21
- رضوی، ابوالفضل (1390)، شهر، سیاست و اقتصاد در عهد ایلخانان، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر.
22
- رهنمایی، محمدتقی، «دولت و شهرنشینی در ایران: مبانی و اصول کلی نظریه توسعه شهر و شهرنشینی در ایران»، جغرافیا و برنامهریزی منطقهای، پیش شماره، 1388 (از ص 143 تا 165).
23
- سلطان زاده، حسین (1370)، فضاهای شهری در بافتهای تاریخی ایران، چاپ اول، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
24
- __________ (1377)، معماری و شهرسازی ایران به روایت شاهنامة فردوسی، چاپ اول، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
25
- _________ (1383)، بازارهای ایرانی، چاپ سوم، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی.
26
- سمرقندی، کمال الدین عبدالرزاق (1383)، مطلع سعدین و مجمع بحرین، به تصحیح عبدالحسین نوایی، جلد 2، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
27
- شفقی، سیروس (1395)، درآمدی بر شناخت شهر اسلامی ـ ایرانی، جلد 1، چاپ اول، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
28
- قزوینی، زکریابن محمد (1366)، آثار البلاد و اخبار العباد، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی، چاپ اول، تهران: مؤسسه علمی اندیشه جوان.
29
- کاتب یزدی، احمدبن حسین بن علی (1386)، تاریخ جدید یزد، به کوشش ایرج افشار، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.
30
- مستوفی، حمدالله (1336)، نزهه القلوب، به کوشش محمد دبیر سیاقی، چاپ اول، تهران: طهوری.
31
- مستوفی بافقی، محمدمفید (1342)، جامع مفیدی، به کوشش ایرج افشار، جلد 1، چاپ اول، تهران: کتاب فروشی اسدی.
32
- ______________ (1340)، جامع مفیدی، به کوشش ایرج افشار، جلد 3، چاپ اول، تهران: کتاب فروشی اسدی.
33
- منز، بئاتریس فوربز (1393)، ایران عصر تیموری (قدرت، سیاست و مذهب)، ترجمه اکبر صبوری، چاپ اول، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه.
34
- میرجعفری، حسین (1379)، تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی ایران در دورة تیموریان و ترکمانان، چاپ دوم، تهران: سمت.
35
- میرخواند (1380)، تاریخ روضه الصفافی سیره الانبیاء و الملوک و الخلفا، به تصحیح و تحشیه جمشید کیان فر، جلدهای 6 و 7، چاپ اول، تهران: اساطیر.
36
- نطنزی، معین الدین (1383)، منتخب التواریخ معینی، به اهتمام پروین استخری، چاپ اول، تهران: اساطیر.
37
- نوائی، عبدالحسین (1370)، اسناد و مکاتبات تاریخی ایران از تیمور تا شاه اسماعیل، چاپ سوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
38
- یزدی، شرف الدین علی (1387)، ظفرنامه، به تصحیح سید سعید میرمحمد صادق و عبدالحسین نوایی، جلد 1، چاپ اول، تهران: کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
39
ORIGINAL_ARTICLE
فضل الله روزبهان خنجی و مؤلفههای مشروعیتساز در حکومت آققویونلوها
نابسامانیهای بوجود آمده در جامعه ایرانی، در بازه زمانی دوسه قرن پس از برافتادن خلافت عباسی، چنان گسترده شده بود که، این جامعه را، به نهایت انحطاط خود رسانید، از این روی، برخی از اندیشمندان و نخبگان ایرانی از همان ابتدا، درصدد رفع و دفع این ناهنجاریها برآمده و به روشهای مختلف، در این زمینه تلاشهایی را، انجام دادند، در این میان، فضلالله روزبهان خنجی، ازجمله اندیشمندانی است که در دوره حکومت سلطان یعقوب آققویونلو، با آگاهی از این اوضاع و با هدف تلقین حکومتی تشریعی، تلاشهای بیشائبهای را انجام داده و با بهرهگیری از ترفندهای مختلف، ظهور حکومت آققویونلو را، برپایه انگاره موعود محورِ مجددمائه، تبیین نموده است، درواقع، خنجی در راستای این هدف، و با استفاده از مؤلفههایی دیگر، نظیر مشیتگرایی، تأویلگرایی و نمادهایی از اندیشه ایرانشهری مانند، فرهمندی، عدالتمحوری و خردمندی، درصدد برآمده است تا، حکومت آققویونلو را، حکومتی مشروع معرفی نماید، از این روی، در موارد متعدد، این مؤلفهها را، در عالمآرای امینی، به کار گرفته است، البته این رویکرد خنجی، در دیگر آثار وی، نظیر سلوکالملوک و مهماننامه بخارا، که به هنگام حضور وی در دربار خوانین ازبک، تألیف شده است نیز، خودنمایی میکند.
https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_8903_d99fbf9e08a4f1bc21bf2e138ccff578.pdf
2019-03-21
155
179
10.22034/jiiph.2019.8903
مشروعیت آققویونلوها
مجددمائه
مشیتگرایی
تأویلگرایی
اندیشه ایرانشهری
مهدی
فیضی سخا
feizisakha@gmail.com
1
هیئت علمی/ دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی
LEAD_AUTHOR
- قرآن کریم
1
- آرام، محمدباقر (1385)، اندیشه تاریخنگاری عصر صفوی، تهران: چاپ سپهر.
2
- آموزگار، ژاله (1395)، تاریخ اساطیر ایران، تهران: انتشارات سمت.
3
- ابن کثیر (بیتا)، معجزات النبی، المکتبه التوفیقیه، بیجا.
4
- احتشام، مرتضی (2535)، ایران در زمان هخامنشیان، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی، چاپ اول.
5
- احمد بن حسین بن علی (1357)، تاریخ جدید یزد، به کوشش ایرج افشار، تهران: امیرکبیر، چاپ دوم.
6
- بدلیسی، ادریس بن حسامالدین (1387)، قانون شاهنشاهی، به تصحیح عبدالله مسعودی آرانی، تهران: میراث مکتوب.
7
- برلین، ایزایا (1380)، چهارمقاله درباره آزادی، ترجمه محمدعلی موحد، تهران: خوارزمی.
8
- بندیکس، راینهارد (1382)، سیمای فکری ماکس وبر، ترجمه محمود رامبد، تهران: هرمس.
9
- بویس، مری (1395)، زرتشتیان: باورها و آداب، ترجمه عسگر بهرامی، تهران: انتشارات ققنوس.
10
- پطروشفسکی، ایلیاپاولویچ (1357)، کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران عهد مغول، ترجمه کریم کشاورز، تهران: نشر نیل.
11
- پوردادو، ابراهیم (1378)، یشتها، ج2، تهران: انتشارات اساطیر.
12
- تیسن، هنری (1356)، الهیات مسیحی، ترجمه ط . میکائیلیان، تهران: انتشارات حیات ابدی.
13
- حاکم نیشابوری، محمدبن عبدالله (1411)، المستدرک علی الصحیحین، ج4، دارالکتب العلمیه، بیروت.
14
- حلبی، علیاصغر (1385)، تاریخ اندیشههای سیاسی در ایران و اسلام، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
15
- خنجی اصفهانی، فضلالله روزبهان (1362)، سلوکالملوک، ترجمه محمدعلی موحد، تهران: خوارزمی، چاپ اول.
16
- _________________ (1379)، تاریخ عالمآرای امینی، به کوشش مسعود شرقی، تهران: انتشارات خانواده، چاپ اول.
17
- . _________________ (1341)، مهماننامه بخارا، به کوشش منوچهر ستوده، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
18
- خواندمیر، غیاثالدین بن حمامالدین حسینی (1353)، حبیبالسیر فی اخبار افراد بشر، ج4، تصحیح محمد دبیرسیاقی، تهران: کتابفروشی خیام، چاپ دوم.
19
- دوانی، جلالالدین (1391)، اخلاق جلالی، به تصحیح عبدالله مسعودی آرانی، تهران: انتشارات اطلاعات، چاپ اول.
20
- دهخدا، علیاکبر (1377)، لغتنامه، تهران: دانشگاه تهران، چاپ سوم، ج15.
21
- رضازاده لنگرودی، رضا (1374)، آققویونلو، تهران: دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، ج1، انتشارات مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی.
22
- روملو، حسنبیک (1357)، احسنالتواریخ، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: بابک، چاپ اول.
23
- سجستانی، سلیمان بن اشعث (ابو داود) (بیتا)، سنن ابیداود، ج4، بیروت: دارالکتاب العربی.
24
- سیدحسین زاده، هدی (1394)، تاریخ فراموش شده ایران در دوره سلطان یعقوب آققویونلو، تهران: نشر تاریخ ایران، چاپ اول.
25
- سیوطی، جلالالدین (1424)، الحاوی للفتاوی، دارالفکر للطباعه و النشر.
26
- سرفراز، علیاکبر، آورزمانی، فریدون (1373)، سکههای ایران، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.
27
- شیرازی، عبدیبیک (1369)، تکملهالاخبار، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: نشر نی.
28
- شوشتری، قاضی نورالله، (1365)، مجالس المومنین، ج2 ، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
29
- طباطبایی، سیدجواد (1393)، تاریخ اندیشه سیاسی در ایران، تهران: نشر کویر.
30
- غفاریقزوینی، قاضیاحمد (1343)، تاریخ جهانآرا، به کوشش حسن نراقی، تهران: کتابفروشی حافظ، چاپ اول.
31
- قادری، حاتم (1378)، اندیشههای سیاسی در اسلام و ایران، تهران: سمت.
32
- لسترنج، گی (1377)، جغرافیای تاریخی سرزمنیهای خلافت شرقی، ترجمه محمود عرفان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ سوم.
33
- کریستنسن، آرتور (1389)، نمونههای نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانهﺍی ایران؛ ژاله آموزگار؛ احمد تفضلی، تهران: نشر چشمه، چاپ چهارم، جلد اول.
34
- __________ (1384)، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، تهران: نشر صدای معاصر، چاپ چهارم.
35
- مستوفی، حمدالله (1362)، نزههالقلوب، به اهتمام و تصحیح گی لسترنج، تهران: دنیای کتاب، چاپ یکم.
36
- مطهری، مرتضی (1392)، مجموعه آثار ، ج21، تهران: انتشارات صدرا، چاپ نهم.
37
- معین، محمد (1371)، فرهنگ معین، ج1، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ هشتم.
38
- ویسهوفر، یوزف (1380)، ایران باستان، ترجمه مرتضی ثاقبفر، تهران: انتشارات ققنوس، چاپ چهارم.
39
- دوانی، جلالالدین (فروردین 1355)، رساله عرض سپاه اوزونحسن، به کوشش ایرج افشار، مجله دانشکده ادبیات تهران، شماره3، سال3.
40
- دوگان، ماتیه، (1374)، سنجش مفهوم مشروعیت و اعتماد، ترجمه پرویز پیران، مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 1و2.
41
- محمدیمظفر، محمدحسن (1389)، نقد و بررسی مبانی و روشهای جریانهای ظاهرگرا در فهم قرآن، رساله دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، مرکز تربیت مدرس دانشگاه قم، استاد راهنما: محمدکاظم شاکر، استادان مشاور: سید محمدرضا مؤدب، محمدجواد نجفی.
42
- برزگر، ابراهیم، آرزو مجتهدی (بهار 1396)، اندیشه سیاسی روزبهان خنجی و الگوی اسپریگنز، فصلنامه سیاست، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره47، شماره1.
43
- فرهانی منفرد، مهدی، نسیم خلیلی (زمستان 1389)، اندیشه موعودگرایی در دوره صفویه، فصلنامه علمیـپژوهشی تاریخ اسلام و ایران، دانشگاه الزهرا، سال بیستم، دوره جدید، شماره8، پیاپی.
44
- Sauvaget. Introduction a l, histoire de l, orientmusulman, paris, 1943, p.89.
45
- V. Minorsky, TheAq-qoyunlu and Reforms", Bulletin of the School of oriental and African Studies, University of London, V 17. No 3. (1955), PP.449-462.
46
ORIGINAL_ARTICLE
رویکرد حکومت آق قویونلو نسبت به افکار عمومی
افکار عمومی یا توجه به توده مردم از دیرباز در تاریخ انسانی حضور و حیات داشته است هر چند که تا عصر روشنگری مصطلح نبوده و مورد بررسی علمی قرار نگرفته است. با وجود سلطه بدون چون و چرای پادشاهان و حاکمان بر زندگی مردم، بدون تردید آنها یکی از اجزاء و ارکان شکلدهنده حکومتها بودهاند که میزان اهمیت مردم در حوزه سیاست به نوع جایگاه و رویکردی بر میگردد که نزد حاکمان خود داشتهاند. در خلال نیمه دوم قرن پانزدهم میلادی ایران آققویونلوها بر غرب ایران حاکم بوده و سازمان حکومت به گونهای قبیلهای شکل گرفته و اداره میشد. حکومت آققویونلو اگر چه بیشتر اوقاتش صرف کشمکش بین رهبران قبیله میشد اما نمیتوانست بیتوجه به مردم و شرایط اقتصادی- اجتماعی حاکم بر جامعه خویش باشد زیرا که هر حکومتی نیازمند شناساندن حق حکومت خود نزد مردم حکومت شونده جهت مورد پذیرش قرار گرفتن از جانب آنها میباشد. این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانهای قصد آن دارد تا رویکرد حکومت آققویونلو را در جلب افکار عمومی جهت ایجاد پذیرش و مقبولیت مردمی بررسی کند. از منظر این پژوهش آققویونلوها پس از تثبیت و استقرار حکومت خود به ویژه در دوره حکومت اوزون حسن یکی از مهم ترین وظایف پادشاه نسبت به مردم تحت تابعیت خود را اعاده دادرسی و برپایی عدالت در سطح جامعه و توجه به مسائل و مشکلات آنها میدانستند. علاوه بر این حکومت آققویونلو در جریان جلب توجه افکار عمومی نسبت به خود مسئله تسهیل هر چه بیشتر جریان اخذ مالیات و کاستن از فشارهای اقتصادی و مالی را مد نظر و موضوع دین را نیز جهت فراهم آوردن زمینههای شناسایی و پذیرش حکومت خود در نزد عامه مردم مورد توجه قرار داد.
https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_8905_dc9865dece94ec85c734220b0e3be1d5.pdf
2019-03-21
181
203
10.22034/jiiph.2019.8905
افکار عمومی
آق قویونلو
اوزون حسن
یعقوب
احمد بیک
علیرضا
کریمی
alireza.karimi46@gmail.com
1
عضو هیات علمی دانشگاه تبریز
LEAD_AUTHOR
مقصود علی
صادقی
sadeghimage@yahoo.com
2
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
علی
منوچهری
alimanoochehri77@yahoo.com
3
دانشگاه تبریز
AUTHOR
- بدلیسی، شرف خان بن شمس الدین (1377)، ج2، به اهتمام زرنوف، تهران، اساطیر.
1
- ترابی طباطبایی، سیدجمال (1355)، سکههای آق قویونلو و مبنای وحدت حکومت صفویه در ایران، نشریه موزه آذربایجان.
2
- خنجی، فضل الله بن روزبهان (1382)، تاریخ عالم آرای امینی؛ شرح حکمرانی سلاطین آق قویونلو و ظهور صفویان، تصحیح محمد اکبر عشیق، تهران، نشر میراث مکتوب.
3
- خواندمیر، غیاث الدین بن همام الدین الحسینی (1380)، تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد بشر، ج 4، تهران، اساطیر.
4
- دوانی، جلال الدین (1391)، اخلاق جلالی، به تصحیح عبدالله مسعودی آرانی، تهران، انتشارات اطلاعات.
5
- ذبیحی،مسیح و منوچهر ستوده (1354)، از آستارا تا استرآباد (شامل اسناد تاریخی گرگان)، ج 6، تهران، انجمن آثار ملی.
6
- روملو، حسن بیگ (1384)، احسن التواریخ، ج 2، به تصحیح و تحشیه عبدالحسین نوایی، تهران، انتشارات اساطیر.
7
- رویمر، هانس روبرت (1385)، ایران در راه عصر جدید، ترجمه آذر آهنچی، تهران، دانشگاه تهران.
8
- زرین کوب، عبدالحسین (1385)، کارنامه اسلام، تهران، امیرکبیر.
9
- سفرنامه ونیزیان در ایران؛ سفرنامه کاترینو زنو (1381)، ترجمه منوچهر امیری، تهران، نشر خوارزمی.
10
- طهرانی، ابوبکر (1356)، تاریخ دیاربکریه، به تصحیح و اهتمام نجاتی لوغال و فاروق سومه، تهران، کتابخانه طهوری.
11
- غیاثی، عبداللهبنفتحالله (1975م.)، تاریخ، به کوشش طارق نافعالحمدانی، بغداد، مطبعهالاسعد.
12
- قزوینی، یحیی بن عبدالطیف (1386)، لب التواریخ، تصحیح میرهاشم محدث، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
13
- لازار، ژودیت (1380)، افکار عمومی، ترجمه مرتضی کتبی، تهران، نشر نی
14
- مدرسی طباطبایی، حسین (1352)، فرمانهای ترکمان قراقویونلو و آق قویونلو، قم، چاپخانه حکمت قم.
15
- مستوفی، حمدالله (1364)، تاریخ گزیده، تصحیح عبدالحسین نوائی، تهران، انتشارات امیرکبیر.
16
- قزوینی، بوداق منشی (1378)، جواهر الاخبار(بخش تاریخ ایران از قراقویونلو تا سال 984ه.ق)، تصحیح محسن بهرام نژاد، تهران، نشر میراث مکتوب.
17
- نوایی، عبدالحسین (1370)، اسناد و مکاتبات تاریخی ایران، تهران، نشر علمی و فرهنگی.
18
- نویدی، داریوش (1394)، تغییرات اجتماعی-اقتصادی در ایران عصر صفوی، ترجمههاشم آقاجری، تهران، نشر نی.
19
- هینتس، والتر (1377)، تشکیل دولت ملی در ایران، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران، خوارزمی.
20
- Minorsky, Vladimir (1955), The Aq-qoyunlu and Land Reforms, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, Vol.17, No. 3, Cambridge University Press.
21