@article { author = {Orouji, Fatemeh}, title = {An examination of changes in collections of epics dealing with national identity in relation with changes in political thinking in Iran: From Alexander the Usurper to Alexander the Great (zol-qarneyn or Two-Horned,is the epither of Alexander the Great)}, journal = {Journal of Iranian Islamic Period History}, volume = {5}, number = {8}, pages = {1-32}, year = {2014}, publisher = {University of Tabriz}, issn = {2251757X}, eissn = {2717-2902}, doi = {}, abstract = {}, keywords = {}, title_fa = {بررسی تحول مؤلفه‌های هویت ملی از منظر اندیشه سیاسی در ایران (از اسکندرغاصب تا اسکندر ذوالقرنین)}, abstract_fa = {چکیده اسکندر مقدونی به عنوان برجسته‌ترین دشمن ایران زمین سهم مهمی در ادبیات حماسی فارسی دارد. پرداخت جامع و مفصل فردوسی، داراب نامه ی طرسوسی، داراب نامه ی بیغمی و ده ها متن دیگر به زندگی و کارهای او، بخشی از این سهم را شامل می شود. اما این شخصیت تاریخی که درکشورگشایی و نظامی گری به اسطوره ای درادبیات ملل بدل شده، در ادبیات فارسی جایگاهی دوگانه دارد؛ رویه ی نخست آن مربوط به متونی است که عمدتا پیش از قرن ششم تالیف شده اند و سرآغاز آنها هم به دوران پیش از اسلام باز می گردند. در این متون اسکندر گجسته یا ملعون در مقام دشمن قرار دارد، از سوی دیگر، برای توجیه بخشی از اندیشه ی سیاسی ایرانیان باستان، وی به نوعی به نسل دارا (آخرین پادشاه کیانی) متصل می شود. در رویه ی دوم که شاخص ترین تجلی آن در آثار نظامی گنجوی است، شخصیت اسکندر تحولی عظیم پیدا می‌کند. حکیم گنجه در دو اثر عرفانی خود: شرفنامه و اقبالنامه از اسکندر غاصب، عارفی پیامبر گونه می سازد که البته در جهان گشایی هم ید طولایی داشته است. در این مقاله ، تحول شخصیت اسکندر با توجه به نقش آن در حیات سیاسی ایران، ازمنظر هویتی بررسی شده و نقش دوگانه آن در ادب فارسی، در نسبت با خرد سیاسی ایرانیان سنجیده می شود.}, keywords_fa = {کلید واژگان: اسکندر مقدونی,فردوسی,نظامی,اندیشه ی سیاسی,هویت ملی}, url = {https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_3170.html}, eprint = {https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_3170_242fe63939c70f9c822fbdb757bd5e35.pdf} }