دهقانی, رضا, علی پور سیلاب, جواد. (1392). اصلاح دینی دوره پهلوی اول با تکیه بر آراء شریعت سنگلجی. دو فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام, 4(7), 25-50.
رضا دهقانی; جواد علی پور سیلاب. "اصلاح دینی دوره پهلوی اول با تکیه بر آراء شریعت سنگلجی". دو فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام, 4, 7, 1392, 25-50.
دهقانی, رضا, علی پور سیلاب, جواد. (1392). 'اصلاح دینی دوره پهلوی اول با تکیه بر آراء شریعت سنگلجی', دو فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام, 4(7), pp. 25-50.
دهقانی, رضا, علی پور سیلاب, جواد. اصلاح دینی دوره پهلوی اول با تکیه بر آراء شریعت سنگلجی. دو فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام, 1392; 4(7): 25-50.
اصلاح دینی دوره پهلوی اول با تکیه بر آراء شریعت سنگلجی
چکیده یکی از مشهورترین و ناشناخته‌ترین اشاعه دهندگان اندیشه اصلاح دینی در ایران دوره پهلوی اول، رضاقلی سنگلجی معروف به «شریعت» بود. اصلاحات دینی رضاشاه که منجر به انزوای بخشی از روحانیت گردید، راه را برای ورود علمایی چون شریعت که تأکیدشان بر عقل و عقل گرایی بود، هموار ساخت. وی از عقل در فهم دین و سنت استفاده نمود. ریشه‌های فکری وی به عنوان احیاگر دینی منبعث از افکار اصلاح گران دینی پیشین همچون سید جمال الدین اسدآبادی، محمدعبده مصری و نیز معاصرش اسدالله خرقانی بود. مخالفینش وهابیت را هم بدان اضافه می‌نمایند. برخلاف دیگر نواندیشان دینی، سنگلجی از حوزه اسلام و شیعه ننمود بلکه وی در آثاری که از خود بجا گذاشت، هدفش را مبارزه با خرافات عنوان نمود، اما پاره‌ای عقاید و اقدامات او در مبارزه با خرافات از سوی برخی مراجع رسمی شیعه با مخالفت مواجه شد. بررسی دیدگاه‌های شریعت، مؤلفه‌های مورد نظر وی در اصلاح دینی و بازتاب برخورد حکومت در برابر فعالیت‌های وی موضوع مقاله حاضر خواهد بود.
- اسناد: مرکز اسناد تهران، (کتابخانه ملی و سازمان اسناد ملی) عنوان سند: «ص‍دوراج‍ازه طبع ون‍ش‍ر ب‍ی‍ان‍ات شریعت سنگلجی درج‍ری‍ده ک‍ان‍ون ش‍عرا (1313)»، شماره مدرک۲۹۷۰۱۹۳۴۴.
- اصیل، حجت الله، (2536)، سیری دراندیشه سیاسی کسروی، تهران، مؤسسه انتشاراتی امیرکبیر.
- اطلاعات، (1322)، سال 18، ش 5364، شنبه17دیماه1322، مطابق با11محرم 1363، 8 ژانویه1944.
- بدلا، حسین، (1378)، هفتادسال خاطره ازآیت الله سیدحسین بدلا، تهران، مرکزاسناد انقلاب اسلامی.
- بروجردی، مهرزاد: «پیروزی‌ها و رنج های نوسازی مستبدانه در ایران»: کرونین، استفانی، (1383). شکل‌گیری ایران نوین: دولت وجامعه دردوران رضاشاه،ترجمه مرتضی ثاقب فر، تهران، جامی.
- بصیرت منش، حمید، (1376)، علما و رژیم رضاشاه (نظری به عملکرد سیاسی و فرهنگی روحانیون. درسال های 1305-1320 شمسی)، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج.
- بهنام، جمشید، (1375)، ایرانیان و اندیشه تجدد، تهران، فرزان.
- جعفریان، رسول (1383)، جریانها وسازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران(از روی کارآمدن محمدرضا شاه پهلوی تا پیروزی انقلاب اسلامی سال های1320-1357)تهران، انتشارات مرکزاسنادانقلاب اسلامی وسازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
- خارقانی، علامه مجاهدحجه الاسلام مرحوم آقا سیداسدالله موسوی میراسلامی معروف به خارقانی. (اردیبهشت1339ش/ذیقعده1379)، محوالموهوم و صحو العلوم یا راه تجدید و عظمت قدرت اسلامی، مقدمه به قلم سیدمحمود طالقانی، [بیجا]، ناشر آقای غلامحسین نورمحمدی خمسه پور.
- خرمشاهی، بهاالدین.(1377). دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی،ج2، تهران، دوستان و ناهید.
- خمینی، روح الله.(بیتا).کشف الاسرار،قم آزادی.
- دایره المعارف تشیع (1391) زیر نظر احمد صدرحاج سید جوادی،کامران فانی، بهاءالدین خرمشاهی، ج9، تهران، نشریه شهید سعید محبی.
- دولت آبادى، یحیی.(1371). حیات یحیى، ج1، تهران، عطار.
- دیگار،ژان پیر،برنارد هوکارد،ریشار یان.(1377). ایران درقرن بیستم(بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی وفرهنگی ایران دریکصدسال اخیر)، برگردان عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، نشرالبرز.
- رجبی، فاطمه.(1386). روحانیت ستیزی درتاریخ معاصر ایران، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بین الملل.
- کاتوزیان، هما (1383) «مشروعیت سیاسی و پایگاه اجتماعی رضا شاه»، در کرونین، استفانی، (1383)، شکل‌گیری ایران نوین: دولت و جامعه در دوران رضاشاه، ترجمه مرتضی ثاقب فر، تهران، جامی.
- کسروی، احمد.(1322). در پیرامون اسلام، چاپ کننده دفتر پرچم.
- کسروی، احمد.(1323). در پاسخ بدخواهان، چاپ کننده دفتر پرچم.
- مؤسسه فرهنگی قدرولایت.(1387). تهاجم به روحانیت و حوزه‌های علمیه در تاریخ معاصر، ج1، تهران، قدر ولایت.
- مؤسسه فرهنگی قدرولایت.(1387). نماد انحراف روشنفکری اشاراتی بر زندگی افکار و ماهیت احمد کسروی و شناخت جریان‌های مقابله او، تهران، مؤسسه فرهنگی قدر ولایت.
- موسوی اصفهانی کاضمینی، محمد مهدی.(1388). ایقاظ الامه من الضجعه فی اثبات الرجعه: ترجمه فارسی: بیداری امت دراثبات رجعت، ترجمه ابوالقاسم سحاب، تحقیق باقربیدهندی، قم، انتشارات مسجد مقدس جمکران.
- میرابوالقاسمی، محمدحسین.(1382). طالقانی فریادی در سکوت،سیری کوتاه در زندگی و اندیشه‌های بلند آیت الله طالقانی، تهران، شرکت سهامی انتشار.
ابتدای صفحه